راهنمای سفر به طبس؛ غذاهای محلی

اگر به دنبال یک سفر متفاوت و پر از شگفتی هستید که هم روح تان را در آرامش کویر صیقل دهد و هم شکم تان را با طعم های اصیل و بی نظیر سیر کند، طبس بهترین انتخابه. این شهر دوست داشتنی، معروف به عروس کویر ایران، با جاذبه های طبیعی و تاریخی منحصر به فردش و البته دنیایی از غذاهای محلی خوشمزه، منتظرتونه. بریم که یه سفر هیجان انگیز به طبس داشته باشیم!

طبس، این نگین درخشان کویر، همیشه پر از حرف و حدیث بوده؛ از نخلستان های سرسبزی که وسط بیابون قد علم کردن تا چشمه های آب گرم و سردی که کنار هم جریان دارن. باور می کنید؟ این تضادهای قشنگه که طبس رو اینقدر خاص و دیدنی کرده. اما سفر به طبس فقط دیدن جاهای قشنگش نیست؛ یه بخش مهم و خوشمزه از این سفر، آشنایی با فرهنگ غذایی غنی و اصیل این منطقه است. از آش های گرم و مقوی گرفته تا نون های محلی که عطرشون آدم رو مست می کنه، طبس یه گنجینه خوراکیه که باید کشفش کنید. تو این راهنمای جامع، قرار نیست فقط از آب و هوا و جاهای دیدنی طبس حرف بزنیم؛ قراره حسابی بریم سراغ غذاهای محلی و بومی طبس و از طعم و عطرشون بگیم تا هر چه تمام تر برای این سفر خوشمزه آماده بشید. پس کوله بارتون رو ببندید و آماده یه ماجراجویی بی نظیر باشید!

طبس را بهتر بشناسیم

قبل از اینکه راهی سفر بشیم، بهتره یه کم بیشتر با طبس آشنا بشیم. شناختن جغرافیای، تاریخچه و آب و هوای یه منطقه، کمک می کنه تا سفرمون رو با برنامه و با آگاهی بیشتری شروع کنیم و از لحظه لحظه اش لذت ببریم.

طبس کجاست؟ جغرافیای شگفت انگیز

تصور کنید دل کویر، جایی که انتظارش را ندارید، شهری سرسبز و پر از نخلستان قد علم کرده. اینجاست که باید اسم طبس را به زبان بیاورید؛ عروس کویر ایران! این شهر دوست داشتنی توی استان خراسان جنوبی جا خوش کرده و از هر طرف که نگاهش کنی، به کویر و بیابون وصله. اما این تنها تصویر طبس نیست؛ این شهر یه عالمه تضادهای باحال داره، مثلاً چشمه های آب گرم و سرد کنار هم، یا حتی معادن زغال سنگ! اینجا واقعاً یه تیکه از بهشته که بین گرمای کویر و سبزی نخلستان ها گیر کرده. طبس به خاطر همین ویژگی های خاصش، جزو ژئوپارک های جهانی ایران هم محسوب میشه و از نظر زمین شناسی کلی جاذبه های بکر و دیدنی داره.

تاریخچه طبس؛ از هخامنشیان تا امروز

طبس یه شهر باستانیه که کلی فراز و نشیب رو از سر گذرونده. می گن که این شهر از دوران هخامنشیان وجود داشته و تو مسیرهای تجاری مهمی مثل جاده ابریشم نقش پررنگی داشته. اما اوج شکوه و آبادی طبس برمی گرده به دوره قاجار که کلی عمارت و باغ های خوشگل توش ساخته شد. حیف که این شکوه تو سال ۱۳۵۷ با یه زلزله مهیب ۷.۸ ریشتری، ویران شد و بخش زیادی از شهر از بین رفت. اما مردم طبس دست از کار نکشیدن و با همت و تلاش، شهر رو دوباره ساختن و امروز طبس دوباره به یکی از مقاصد گردشگری محبوب تبدیل شده که حرف های زیادی برای گفتن داره.

آب و هوای طبس؛ گرمای روز و سرمای شب

طبس چون تو قلب فلات ایران قرار گرفته، آب و هوای خاصی داره؛ ترکیبی از کویری و کوهستانی. یعنی چی؟ یعنی روزهاش می تونه حسابی گرم باشه و آفتاب داغ کویر رو حس کنید، اما شب هاش یه دفعه خنک میشه و حتی ممکنه سرد بشه، اونم یه سرمای دلنشین که جون میده برای نشستن کنار آتیش تو دل کویر و تماشای ستاره ها. پس اگه قصد سفر به طبس رو دارید، حواستون به تفاوت دمای روز و شب باشه و لباس مناسب همراهتون داشته باشید.

بهترین زمان سفر به طبس؛ کی برویم و چه کنیم؟

راستش رو بخواهید، هر فصلی از سال زیبایی های خودش رو تو طبس داره، اما خب بعضی فصل ها برای سفر راحت ترن.

• پاییز و زمستان: اگه از گرما فراری هستید و دوست دارید تو آب و هوای ملایم و خنک کویر گشت و گذار کنید، پاییز و زمستان (از آبان تا بهمن) بهترین زمانه. تو این فصل می تونید حسابی تو کویر پیاده روی کنید، آفرودسواری کنید یا از آرامش شب های پرستاره کویر لذت ببرید.
• عید نوروز: عید نوروز هم زمان خوبیه، ولی باید بدونید که طبس حسابی شلوغ میشه و پر از مسافره. اگر اهل شلوغی و شور و هیجان نوروز هستید، این زمان رو از دست ندید.
• تابستان: تابستون طبس واقعاً گرمه و کمتر کسی این فصل رو برای سفر انتخاب می کنه. ولی یه خوبی داره؛ این فصل خلوت ترین وقته و اگه از آب تنی تو چشمه های خنک و آبشارها لذت می برید، می تونید از گرمای تابستون فرار کنید و حسابی تو آب های زلال طبس حال و هوایی عوض کنید.

رویدادها و جشنواره های محلی؛ نگاهی به فرهنگ طبس

طبس هم مثل بقیه شهرهای ایران، کلی آداب و رسوم و رویدادهای محلی باحال داره. اگه تو زمان مناسب سفر کنید، می تونید تو این مراسم ها شرکت کنید و از نزدیک با فرهنگ مردم این دیار آشنا بشید:

• نوروز: مردم طبس نوروز رو با شور و حال خاصی جشن می گیرن.
• جشنواره بهار نارنج: این جشنواره در فصل بهار برگزار میشه و فضای شهر رو پر از عطر خوش نارنج می کنه.
• مراسم مذهبی: مراسم طبل زنی در افطار و سحر ماه رمضان و نخل گردانی در عاشورا هم از جمله رویدادهای مذهبی مهم تو این شهره.

چگونه به طبس سفر کنیم؟ (راه های دسترسی)

رسیدن به طبس از شهرهای مختلف ایران آسونه و راه های زیادی برای این کار وجود داره. شما می تونید بسته به سلیقه و بودجه تون، یکی از این روش ها رو انتخاب کنید.

سفر هوایی

اگه دلتون نمی خواد تو راه معطل بشید و دوست دارید سریع به طبس برسید، هواپیما بهترین گزینه است. طبس فرودگاه داره و از تهران پروازهای مستقیم به این شهر وجود داره که حدود یک ساعت و نیم طول می کشه. پرواز معمولاً راحت ترین راه برای کساییه که زمان کم دارن یا دوست ندارن تو راه خسته بشن.

سفر با قطار

اگه از اون دسته آدم هایی هستید که از سفر با قطار و دیدن مناظر بیرون پنجره لذت می برید، خبر خوب اینه که طبس ایستگاه قطار داره. خطوط ریلی از شهرهای مختلف به طبس وصله و این یه فرصت عالیه تا هم سفر راحتی داشته باشید و هم از مسیر لذت ببرید. سفر با قطار معمولاً یه تجربه آروم و دلنشینه.

سفر با اتوبوس

اگه دنبال یه راه اقتصادی تر برای سفر به طبس هستید، اتوبوس گزینه خوبیه. پایانه های اتوبوسرانی از بیشتر شهرهای بزرگ کشور به طبس سرویس دارن. سفر با اتوبوس یه فرصت عالیه تا با مردم محلی آشنا بشید و از مناظر بین راه هم لذت ببرید.

سفر با خودرو شخصی

برای اونایی که عاشق سفر جاده ای هستن و دوست دارن هر جا دلشون خواست توقف کنن، سفر با ماشین شخصی به طبس یه حال دیگه داره. می تونید هر وقت خسته شدید استراحت کنید و تو مسیر از جاهای دیدنی دیگه هم بازدید کنید. اینجا فاصله طبس با چند شهر بزرگ ایران رو براتون آوردیم:

شهر مبدأ	مسیر پیشنهادی	مسافت (کیلومتر)	زمان تقریبی (ساعت)
تهران	اصفهان، نائین، خور	حدود ۸۸۰	۹:۳۰ – ۱۰
مشهد	تربت حیدریه، فردوس	حدود ۵۵۰	۶ – ۷
اصفهان	نائین، خور	حدود ۵۹۰	۶:۳۰ – ۷
یزد	زارچ، رباط پشت بادم	حدود ۳۶۰	۴ – ۴:۳۰
بیرجند	خوسف، سنگ آباد	حدود ۲۷۰	۳ – ۳:۳۰

جاذبه های گردشگری طبس؛ از کویر تا چشمه های بهشتی

طبس یه شهر پر از شگفتیه! از کویرهای بکر و دره های اسرارآمیز گرفته تا باغ های سرسبز و چشمه های شفابخش، اینجا همه چی برای یه سفر خاطره انگیز و پر از هیجان آماده است. حتی اگه برای غذاهای محلی به طبس اومدید، حیفه که این جاهای دیدنی رو از دست بدید.

جاذبه های طبیعی و شگفتی های کویر

کال جنی؛ دره ای اسرارآمیز و هیجان انگیز

اگه دنبال هیجان و رمز و رازید، حتماً باید برید کال جنی. «کال» به زبان محلی یعنی دره و «جنی» هم که خب معلومه، به جن ها اشاره داره! وقتی وارد این دره باریک و عمیق میشید، دیواره های بلندش (تا ۵۰ متر هم میرسه) آدم رو یاد یه فیلم تخیلی می ندازه. تو بعضی جاها این دیواره ها انقدر به هم نزدیک میشن که دیگه آسمون رو هم نمی بینید. مردم محلی می گن اینجا محل زندگی جن هاست و به خاطر همین فضای مرموزش، بهش کال جنی می گن. تجربه پیاده روی تو این دره، واقعاً بی نظیره و آدم رو حسابی به فکر فرو می بره.

چشمه مرتضی علی؛ آب گرم و سرد کنار هم

تو روستای خرو، یه جای عجیب و غریب به اسم چشمه مرتضی علی هست. چی عجیبش می کنه؟ اینکه تو یه مسیر باریک، همزمان می تونید آب گرم و سرد رو کنار هم حس کنید! بله، درست شنیدید. یه طرف چشمه آب گرمه و طرف دیگه آب سرد. قدم زدن تو این چشمه و حس کردن این تفاوت دما، تجربه خیلی خاصیه. می گن آب گرمش خاصیت درمانی داره و برای رفع خستگی عالیه.

کویر حلوان؛ ماسه زارهای بکر و فرصت های کویرنوردی

سفر به طبس بدون رفتن به کویرش که کامل نمیشه! کویر حلوان با ماسه زارهای طلایی و بکرش، یه جای عالیه برای کویرنوردی، آفرودسواری و شترسواری. اینجا می تونید دل انگیزترین غروب ها رو تماشا کنید، شبی رو زیر آسمون پرستاره کویر بگذرونید و از سکوت و آرامش بی نظیرش لذت ببرید. نزدیک کویر حلوان، یه غار قدیمی هم هست که می گن بیش از ۱۶۰ میلیون سال قدمت داره و پر از فسیل های حیوانیه.

روستای ازمیغان؛ شالیزارهای برنج در دل کویر

روستای ازمیغان یه پدیده واقعاً عجیبه! فکرش رو بکنید، تو دل کویر، شالیزارهای برنج سبز و خرم! این روستا که حدود ۴۰ کیلومتری شمال شرق طبس قرار داره، به لطف وجود چند تا رودخونه و چشمه، حسابی سرسبزه و نخلستان ها کنار شالیزارهای برنج قرار گرفتن. دیدن این تضاد سرسبزی و کویر، واقعاً آدم رو حیرت زده می کنه.

روستای نایبند (ماسوله کویر)؛ معماری پلکانی و طبیعت منحصربه فرد

اگه از ماسوله شمال خوشتون اومده، حتماً از روستای نایبند طبس هم لذت می برید. این روستا با معماری پلکانی و خونه هایی که روی شیب کوه ساخته شدن، شبیه ماسوله گیلانه ولی با حال و هوای کویری. نایبند فقط ۲۵ کیلومتری طبسه و علاوه بر زیبایی های خودش، پناهگاه حیات وحش هم محسوب میشه و گونه های نادری مثل یوز ایرانی، گربه شنی و جبیر رو میشه اینجا دید.

دیگ رستم؛ چشمه آب داغ با خواص درمانی

تو روستای نایبند، یه چشمه خیلی داغ هست به اسم دیگ رستم. آبش انقدر داغه که می گن اگه یه لحظه دستتون رو توش بذارید، می سوزه! دلیل این دمای بالا، وجود سنگ های آتشفشانی زیر چشمه است. مردم محلی اعتقاد دارن آب این چشمه برای درمان بیماری های روماتیسمی خیلی خوبه.

جاذبه های طبیعی دیگه طبس که میشه بهشون اشاره کرد: جنگل سنو (با بیش از ۸۰۰ گونه گیاهی دارویی)، کال نمک (جایی که نمک ها مثل تخم مرغ های سفید روی آب جمع میشن)، کال سردر (دره ای زیبا و پر از آب های گرم و سرد) و غار حلوان.

جاذبه های تاریخی و فرهنگی

باغ گلشن؛ نمونه ای از باغ های ایرانی و معماری زیبا

نزدیک میدان پلیکان طبس، یه باغ ۷ هکتاری باصفا به اسم باغ گلشن هست. این باغ که اواخر دوره زندیه ساخته شده، یه عمارت دو طبقه خوشگل داره که بعضی ها بهش لقب «تاج محل ایران» رو دادن. تو این باغ ۲ هزار درخت مختلف مثل نخل، کاج، چنار، پرتقال و نارنج کاشته شده که بعضی هاشون چند صد سال عمر دارن. قدم زدن تو این باغ و لذت بردن از هوای خنک و بوی گل ها، واقعاً آرامش بخشه.

سد شاه عباسی؛ قدیمی ترین سد قوسی جهان

اگه به تاریخ و مهندسی علاقه دارید، حتماً برید سد شاه عباسی رو ببینید. این سد ۶۰ متری، قدیمی ترین سد قوسی دنیاست و ۷۰۰ سال قدمت داره! این سد برای مقابله با سیلاب های فصلی ساخته شده و تو یه تنگه باریک بین دو کوه قرار گرفته، به خاطر همین بهش «نازک ترین سد جهان» هم می گن. دیدن عظمت و قدمت این سد، واقعاً حیرت انگیزه.

ارگ قدیم طبس؛ یادگار دوران پیش از اسلام

تو خیابون واعظی طبسی، خرابه های ارگ قدیم طبس (که بهش کهن دژ هم می گن) قرار داره. این قلعه یکی از معدود دژهای باقی مونده از دوران پیش از اسلامه که به خاطر بزرگی و اهمیتش، خیلی معروفه. متاسفانه بخش زیادی از این ارگ تو زلزله سال ۵۷ تخریب شده، اما با این حال هنوز هم میشه از بقایای اون بازدید کرد و شکوه گذشته اش رو تصور کرد.

کاروانسرای خان؛ بازمانده از مسیرهای تجاری کهن

مسیر قدیمی طبس به یزد خیلی شلوغ و پر رونق بوده و همین باعث شده که کلی کاروانسرا مثل کاروانسرای خان تو این مسیر ساخته بشه. این کاروانسرا دیگه مثل قبل مسافرخونه نیست، اما هنوز هم میشه از بادگیرها و گنبد شاه نشینش دیدن کرد و تصور کرد که چطور کاروان ها تو گذشته اینجا استراحت می کردن.

موزه مردم شناسی؛ آشنایی با مشاغل و فرهنگ محلی

یه عمارت قدیمی ۶۰۰ متری که قبلاً حمام عمومی بوده، الان شده موزه مردم شناسی طبس. تو این موزه می تونید با مشاغل قدیمی مردم این منطقه، لوازم کارشون و فرهنگ بومیشون آشنا بشید. یه قسمت دیگه از موزه هم ویترین هایی داره که حدود ۵۰۰ تا از آثار کشف شده از طبس رو به نمایش گذاشته. اینجا جای خوبیه برای آشنایی با هویت و ریشه های مردم طبس.

امامزاده حسین بن موسی کاظم؛ مرکز مذهبی و اقامتی

آرامگاه امامزاده حسین بن موسی کاظم، برادر امام رضا (ع)، تو شهر طبس قرار داره و یه مرکز مهم مذهبی برای مردم و مسافران محسوب میشه. این مکان بعد از زلزله بازسازی شده و امکانات رفاهی خوبی مثل اتاق، آشپزخونه، سرویس بهداشتی و حمام برای زائران و مسافران فراهم کرده.

جاذبه های تاریخی دیگه طبس: قلعه اسماعیلیان (ویرانه های قلعه ای باستانی روی کوه باغ سلیمه)، برج هادر باش (برج های نگهبانی گلی در نخلستان ها) و …

اقامت در طبس؛ از هتل های مدرن تا بوم گردی های سنتی

حالا که با جاهای دیدنی طبس آشنا شدیم، نوبت می رسه به انتخاب جای خواب! طبس برای هر سلیقه ای یه جایی برای اقامت داره، از هتل های راحت و مدرن گرفته تا اقامتگاه های بوم گردی سنتی و گرم و صمیمی.

انواع اقامتگاه ها

• هتل ها: اگه دنبال امکانات کامل و راحتی هستید، هتل هایی مثل هتل نارنجستان، هتل امیر و هتل بهمن گزینه های خوبی تو طبس هستن. این هتل ها معمولاً خدمات خوبی دارن و می تونید با خیال راحت شب رو اونجا بگذرونید.
• زائرسرای امامزاده حسین: این زائرسرا که کنار امامزاده قرار گرفته، یه گزینه پرطرفداره، مخصوصاً برای کسایی که هدفشون زیارت هم هست. امکانات رفاهی خوبی داره و برای اقامت یه گزینه اقتصادی و مناسبه.
• اقامتگاه های بوم گردی: اگه دوست دارید یه تجربه متفاوت و نزدیک تر به فرهنگ بومی داشته باشید، اقامتگاه های بوم گردی طبس رو از دست ندید. اینجا می تونید تو فضایی سنتی و با معماری کویری زندگی کنید، غذاهای محلی رو تجربه کنید و با مهمان نوازی مردم طبس بیشتر آشنا بشید. این اقامتگاه ها معمولاً محیطی دنج و آرام دارن و فرصت عالی برای استراحت بعد از یه روز گشت و گذار تو کویره.

برای اینکه بهترین جا رو برای اقامتتون پیدا کنید، بهتره از قبل رزرو کنید، مخصوصاً اگه تو فصل های شلوغ مثل نوروز یا پاییز سفر می کنید. می تونید با یه جستجو تو سایت های رزرو آنلاین، انواع اقامتگاه ها و امکاناتشون رو بررسی کنید و بهترین گزینه رو برای خودتون انتخاب کنید.

گنجینه طعم های طبس؛ سفری به دنیای بی نظیر غذاهای محلی

خب، رسیدیم به بخش هیجان انگیز و خوشمزه ماجرا! اگه اهل شکم گردی هستید و دوست دارید طعم های جدید رو امتحان کنید، طبس بهشت شماست. فرهنگ غذایی این شهر پر از راز و رمز و طعم های اصیله که از دل کویر و نخلستان ها جوشیده. آماده اید بریم سراغ این گنجینه؟

مقدمه ای بر فرهنگ غذایی طبس

غذاهای محلی طبس فقط یه عالمه اسم نیستن؛ هر کدومشون یه داستان دارن و ریشه تو اقلیم کویری و سنت های کهن مردم این دیار. به خاطر دسترسی به مواد اولیه خاص مثل خرما، مرکبات، کشک، گیاهان کویری و غلات، آشپزی طبس یه تنوع بی نظیر از آش ها، پلوها، خورش ها، اِشکنه ها و نون های محلی رو بهتون هدیه میده. تو این قسمت می خوایم دونه دونه بریم سراغ معروف ترین هاشون تا اگه به طبس سفر کردید، بدونید چی سفارش بدید و چی از دست ندید!

آش های محلی طبس؛ کاسه ای از سلامتی و طعم

آش تو فرهنگ غذایی ایرانی جایگاه ویژه ای داره و طبس هم کلی آش خوشمزه و مقوی مخصوص خودش داره که حتماً باید امتحانشون کنید:

• آش جوش پَره: این آش یکی از معروف ترین و خوشمزه ترین آش های طبسه. اسمش هم جالبه، نه؟ جوش پَره رو با بلغور، عدس، گندم، حبوبات دیگه، گوشت و سبزیجات خشک درست می کنن. طعمش ملس و خاصه و معمولاً تو مهمونی ها و مراسم های خاص سرو میشه.
• آش لَخشَک: اگه اهل آش رشته هستید، آش لخشک رو حتماً دوست خواهید داشت. لخشک یه نوع آش رشته ایه که با رشته های پهن تر و مواد اولیه بومی طبس درست میشه و طعم و عطر بی نظیری داره.
• آش قَلیه هویچ (آش چغندر): این آش با هویج و چغندر و یه سری حبوبات و سبزیجات درست میشه و طعمش ملس و کمی شیرینه که خیلی ها عاشقش میشن.
• آش بَلغور شیر: یه آش مقوی و سرشار از انرژی که با بلغور گندم و شیر تهیه میشه. برای روزهای سرد زمستون و تقویت بدن عالیه.
• آش انار: اگه عاشق طعم ترش و شیرین انار هستید، این آش رو از دست ندید. آش انار با دونه های انار، آب انار، گوشت و حبوبات درست میشه و یه طعم فوق العاده داره.
• آش اوماج، آش بورش، آش گوشواره، آش توگی: این ها هم از آش های بومی و پرطرفدار طبس هستن که هر کدومشون یه داستان و طعم مخصوص به خودشون رو دارن. آش اوماج یه آش ساده و خوشمزه ست و آش گوشواره هم شبیه پیراشکی های کوچک تو آشه.
• آش رشته و آش قیمه: این آش ها هم تو طبس مثل جاهای دیگه ایران پخته میشن، اما ممکنه با کمی تفاوت در طرز تهیه یا ادویه ها، طعم بومی خودشون رو داشته باشن.

آبگوشت های خاص طبس؛ تجربه ای از عطر و طعم اصیل

آبگوشت هم از غذاهای اصیل ایرانیه که طبس چند مدل خاص و متفاوت ازش داره:

• آبگوشت بزباش: بزباش یه آبگوشت معروفه که با گوشت گوسفند، حبوبات، پیاز، سبزیجات معطر و گاهی سیب زمینی و لیمو عمانی درست میشه. طعمش واقعاً لذیذه و حسابی سیرتون می کنه.
• آبگوشت کشک: این آبگوشت با کشک محلی طبس تهیه میشه و طعم ترش و بی نظیری داره. کشک محلی طبس خودش کلی حرف برای گفتن داره!
• آبگوشت گندم و بلغور: یه آبگوشت سنتی و بسیار مقوی که با گندم یا بلغور، گوشت و حبوبات درست میشه و برای تقویت بدن عالیه.
• آبگوشت قلم ماهیچه زیزه ای، آبگوشت کلم: این ها هم از انواع دیگه آبگوشت های طبس هستن که می تونید تو رستوران های محلی پیداشون کنید.

اِشکنه های متنوع طبس؛ چاشنی سفره های کویری

اِشکنه یه جور غذای آبکی و ساده ست که معمولاً با نون خشک و کشک یا ماست خورده میشه. طبس کلی اشکنه های متنوع داره که با گیاهان محلی و کویری درست میشن و طعم های خیلی خاصی دارن:

• اِشکنه خنجک، اِشکنه زرشک، اِشکنه داردوا، اِشکنه بَنه: این اشکنه ها با استفاده از گیاهان و میوه های بومی کویر مثل خنجک (نوعی گیاه کویری)، زرشک و بَنه (میوه درخت پسته وحشی) تهیه میشن و طعم های ترش و شور و ملس خاصی دارن.
• اِشکنه تخم مرغی ، اِشکنه قوروتی (کشک)، اِشکنه اوجیز، اِشکنه تُماته (گوجه)، اِشکنه سیب زمینی ، اِشکنه آرد بریون ، خمه، اِشکنه تخم خربزه: این ها هم از انواع مختلف اشکنه های طبس هستن که هر کدومشون با مواد اولیه ساده و در دسترس، یه طعم خاص و دلنشین رو به سفره میارن. اِشکنه قوروتی با کشک و اِشکنه تُماته با گوجه فرنگی و تخم مرغ درست میشه.

پلوها و دمی های طبسی؛ ضیافتی از غلات و سبزیجات

پلو و دمی هم که پای ثابت سفره های ایرانیه. طبس هم پلوهای خاص خودش رو داره که با مواد اولیه بومی این منطقه درست میشن:

• دمی عدس، دمی گوجه و قیسی : این دمی ها از غذاهای ساده و خوشمزه طبس هستن که با عدس، گوجه و قیسی (زردآلوی خشک) تهیه میشن. طعم ملس دمی گوجه و قیسی واقعاً دلنشینه.
• ماش پلو محلی (قابلی): یه ماش پلو خوشمزه و مقوی که با ماش، برنج و گاهی گوشت تهیه میشه و یکی از غذاهای محبوب محلیه.
• حلیم : حلیم طبس هم با حلیم های رایج فرق داره و ممکنه با گندم و گوشت بیشتر و طعم های خاص خودش تهیه بشه.
• گندم پلو (بلغور پلو) با بادمجان: این غذا یکی از غذاهای اصلی و مقوی طبسه که با گندم یا جو آسیاب شده (به صورت بلغور)، بادمجان و آب قلم درست میشه. گندم سبوس دار تو این غذا کلی خاصیت داره و برای سلامتی مفیده.
• ارزه پلو، پلو زیره ، گَوَرس پلو، خوشتلی پلو (رشته پلو): این ها هم از انواع پلوهای خاص طبس هستن که با غلات و ادویه های محلی تهیه میشن و طعم های متفاوتی دارن.
• مُحَرا، گیپا، قورتی بنه، قورتی جون عمه، کاجی، کلم پلو مخصوص با رشته محلی: این ها هم غذاهای خاص و محلی طبس هستن که شاید اسمشون رو کمتر شنیده باشید، اما هر کدومشون یه طعم و داستان مخصوص به خودشون رو دارن.

خورش های طبس؛ عطر و رنگ از باغ های کویری

خورش ها هم تو طبس با سبزیجات فصلی و بومی تهیه میشن و طعم های متفاوتی دارن:

• خورشت کَنگَر: اگه فصل کنگر باشه، حتماً این خورش رو امتحان کنید. کنگر یه سبزی کوهیه که طعم خاصی داره و تو خورش خیلی خوشمزه میشه.
• خورشت کدو حلوایی: یه خورش ملس و شیرین که با کدو حلوایی، گوشت و ادویه های خاص درست میشه.
• خورشت کلم مخصوص: این خورش هم با کلم و گوشت و سبزیجات معطر تهیه میشه و طعم خاصی داره.
• خورشت گوجه فرنگی ، خورشت بامیه : این خورش ها هم مثل جاهای دیگه ایران تو طبس هم پخته میشن، اما با روش ها و ادویه های محلی.

نان های سنتی طبس؛ برکتی بر سفره ها

نون تو طبس یه چیز دیگه است! از نون های ساده و روزمره گرفته تا نون های خاص و طعم دار که عطرشون آدم رو دیوونه می کنه:

• نان فتیر: یه نون ساده و خوشمزه که معمولاً برای صبحونه یا عصرونه خورده میشه.
• نان قرص (خشکی): یه نون خشک و ترد که برای نگهداری طولانی مدت خوبه و با اشکنه ها خیلی مزه میده.
• کُماچ: یه نون شیرین و خوش عطر که با آرد و شکر و روغن و ادویه های معطر مثل زنجبیل درست میشه و طعم فوق العاده ای داره.
• نان ته تغاری، نان جو، نان روغن جوشی (چَلپَک)، نان گاورسی، نان سَمنو، نان توگی: این ها هم از انواع دیگه نون های سنتی طبس هستن که هر کدومشون ویژگی های خاص خودشون رو دارن. نان روغن جوشی یه نون روغنی و نرمه و نان سمنو هم با سمنو تهیه میشه که شیرینی و عطر خاصی بهش میده.
• انواع نان تافتون: تافتون تو طبس هم کلی تنوع داره: تافتون زردکی، تافتون سرموکی، پیازی، شیری و تخمه ای. هر کدومشون با مواد اولیه و طعم دهنده های خاص خودشون، یه جور لذت متفاوت دارن.

سایر خوراکی های محلی و آشامیدنی ها

غیر از این غذاها، طبس خوراکی های دیگه هم داره که ارزش امتحان کردن رو دارن:

• خوراک کدوچه با نان برنجی، خوراک سیب و کدوچه، پوره عدس : غذاهای سبک و خوشمزه که با سبزیجات و حبوبات تهیه میشن.
• دوغ گرم : یه نوشیدنی سنتی و خاص که شاید براتون عجیب باشه، ولی تو طبس طرفدارهای خودش رو داره.
• سوپ ذرت : یه سوپ مقوی و خوشمزه که با ذرت محلی تهیه میشه.
• کباب نارنجکی : این کباب هم با روش خاص و طعم دهنده های محلی طبس تهیه میشه.
• کله جوش ، چغندر: این ها هم از غذاهای ساده و محبوب مردم طبس هستن.

یکی از تجربه های بی نظیر سفر به طبس، قدم زدن در بازارهای محلی و امتحان کردن نان های تازه و خوش عطری مثل کُماچ و نان روغن جوشی است که از تنورهای سنتی بیرون می آیند. عطر این نان ها، شما را حسابی مدهوش می کند.

شیرینی جات و مرباهای طبس؛ طعم شیرین یادگاری ها

سفر بدون شیرینی که نمیشه! طبس هم شیرینی های سنتی خاص خودش رو داره که هم می تونید خودتون میل کنید و هم به عنوان سوغاتی با خودتون ببرید:

• باقلوا، قطاب، روورکرده، نان چایی: این شیرینی ها هم تو طبس با روش ها و طعم دهنده های بومی تهیه میشن و طعم فوق العاده ای دارن.
• مربای نارنجوک، مربای پوست پسته: طبس به خاطر نخلستان ها و باغ هایش، کلی مرکبات و پسته باکیفیت داره و مرباهای نارنجوک (با نارنج های کوچیک) و مربای پوست پسته، از مرباهای خاص و خوشمزه این شهرن که حتماً باید امتحانشون کنید.

کجا غذا بخوریم؟ رستوران ها و اقامتگاه های پیشنهادی

برای اینکه بهترین تجربه از غذاهای طبس رو داشته باشید، می تونید به چند جا سر بزنید:

• رستوران های محلی: تو سطح شهر طبس رستوران هایی هستن که غذاهای محلی رو سرو می کنن. می تونید از مردم محلی یا راننده های تاکسی سوال کنید تا بهترین ها رو بهتون معرفی کنن.
• اقامتگاه های بوم گردی: خیلی از اقامتگاه های بوم گردی، خودشون غذاهای محلی رو برای مهموناشون آماده می کنن. این بهترین راه برای تجربه غذای خونگی و اصیل طبسه.
• بازارهای سنتی: گاهی اوقات تو بازارهای سنتی یا کنار جاده، زن های محلی آش ها و نون های خوشمزه ای رو برای فروش آماده می کنن که می تونه یه تجربه عالی باشه.

سوغاتی های طبس؛ یادگارهایی از عروس کویر

حالا که سفرتون رو تو طبس کردید و شکم تون رو با غذاهای خوشمزه پر کردید، نوبت به این می رسه که یه یادگاری از این شهر زیبا با خودتون به خونه ببرید. طبس کلی سوغاتی های جذاب و منحصر به فرد داره که می تونید از بینشون انتخاب کنید.

صنایع دستی

طبس به خاطر هنرمندی مردمش، صنایع دستی خیلی زیبایی داره که می تونید به عنوان یادگاری یا هدیه بخرید:

• قلمکاری: ظروف و پارچه های قلمکاری شده با طرح های سنتی و زیبا.
• سینی های مسی: سینی ها و ظروف مسی قلم زنی شده که هنر دست استادکاران طبسه.
• فرش های دستباف: فرش ها و قالیچه های دستباف با طرح ها و رنگ های بومی که حسابی چشم نواز هستن.

محصولات کشاورزی

طبس یه منطقه کشاورزی هم هست و محصولات باغی و زراعتی خیلی خوبی داره:

• خرما: طبس به خاطر نخلستان هایش، خرمای باکیفیتی داره. می تونید انواع خرماهای تازه و خشک رو اینجا پیدا کنید.
• مرکبات: نارنج و لیموهای طبس هم معروفن، مخصوصاً نارنجوک های کوچیک که برای مربا و چاشنی غذا عالی هستن.
• زعفران و زرشک: خراسان جنوبی مهد زعفران و زرشکه و طبس هم از این قاعده مستثنی نیست. می تونید زعفران و زرشک باکیفیت رو از اینجا تهیه کنید.

خوراکی های سنتی

همونطور که تو بخش غذاها گفتیم، طبس شیرینی ها و مرباهای خاصی داره که می تونید به عنوان سوغاتی هم با خودتون ببرید:

• باقلوا، قطاب، روورکرده، نان چایی: شیرینی های خوشمزه و ماندگار طبس.
• مربای نارنجوک و مربای پوست پسته: مرباهای خاص و خوش طعمی که کمتر جایی پیدا میشه.

اگه دلتون یه سوغاتی خاص و خوشمزه از طبس می خواد، حتماً از خرمای این منطقه و مرباهای خاصش مثل مربای نارنجوک امتحان کنید. این طعم ها، تا مدت ها شما رو یاد سفر به عروس کویر می اندازه.

سفری فراموش نشدنی در انتظار شماست!

سفر به طبس فقط یه مسافرت ساده نیست؛ یه تجربه ی کامل از زیبایی های طبیعت، قدمت تاریخ و البته طعم های بی نظیر و اصیل. از دره های اسرارآمیز کال جنی و چشمه های آب گرم و سرد مرتضی علی گرفته تا باغ گلشن و سد شاه عباسی، هر گوشه از این شهر یه داستان برای گفتن داره. اما چیزی که سفرتون رو حسابی تکمیل می کنه، امتحان کردن آش جوش پَره، آبگوشت بزباش، نون های محلی و شیرینی جات خوشمزه طبسه.

طبس واقعاً عروس کویر ایرانه و با این همه جاذبه و طعم های دلنشین، بی شک یه سفر فراموش نشدنی براتون رقم می زنه. پس اگه تا حالا به این شهر سفر نکردید، وقتشه که برنامه ریزی کنید و خودتون رو به یه ماجراجویی بی نظیر تو دل کویر دعوت کنید.