انتخاب بین سمعک نامرئی و غیر نامرئی

شنوایی یکی از ارکان اساسی ارتباط با دنیای پیرامون و لذت بردن از زندگی است. کاهش شنوایی که به کم شنوایی موسوم است می تواند تاثیرات عمیقی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد و ارتباطات اجتماعی عملکرد شغلی و حتی سلامت روان را تحت تاثیر قرار دهد. خوشبختانه پیشرفت های چشمگیر در عرصه فناوری های شنوایی راه حل های موثری را برای جبران کم شنوایی ارائه داده است که سمعک ها از جمله مهمترین آنها هستند.

انتخاب سمعک مناسب تصمیمی مهم است که نیازمند بررسی دقیق و آگاهانه است. یکی از سوالات رایجی که افراد کم شنوا با آن مواجه می شوند انتخاب بین خرید سمعک نامرئی و خرید سمعک غیر نامرئی است. هر دو نوع سمعک مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب نهایی باید بر اساس نیازها ترجیحات و شرایط فردی هر شخص صورت گیرد. این مقاله جامع به بررسی دقیق و علمی این دو دسته از سمعک ها می پردازد تا به شما در اتخاذ تصمیمی آگاهانه و مناسب کمک کند.

کم شنوایی : علائم تشخیص و اهمیت درمان

کم شنوایی به کاهش توانایی شنیدن اصوات اطلاق می شود و می تواند درجات مختلفی از خفیف تا عمیق داشته باشد. علائم کم شنوایی می تواند تدریجی یا ناگهانی ظاهر شود و بسته به نوع و شدت آن متفاوت باشد. برخی از علائم شایع کم شنوایی عبارتند از :

• مشکل در شنیدن مکالمات به ویژه در محیط های پر سر و صدا : فرد ممکن است در تشخیص کلمات به ویژه حروف بی صدا دچار مشکل شود و نیاز به تکرار جملات داشته باشد.
• دشواری در شنیدن صداهای آرام : صداهایی مانند صدای پرندگان خش خش برگ ها یا زمزمه افراد ممکن است به سختی شنیده شوند یا اصلا شنیده نشوند.
• افزایش صدای تلویزیون یا رادیو : فرد ممکن است برای شنیدن صداها ولوم دستگاه های صوتی را به طور غیرمعمول بالا ببرد.
• زنگ زدن یا وزوز گوش (وزوز گوش یا تینیتوس) : این علامت می تواند به صورت صداهای مداوم یا متناوب در گوش احساس شود.
• خستگی و کلافگی ناشی از تلاش برای شنیدن : تمرکز مداوم برای شنیدن می تواند منجر به خستگی ذهنی و کلافگی شود.
• اجتناب از حضور در جمع و موقعیت های اجتماعی : به دلیل دشواری در برقراری ارتباط فرد ممکن است از حضور در جمع و تعاملات اجتماعی اجتناب کند.

تشخیص کم شنوایی معمولا توسط متخصص شنوایی شناس (ادیولوژیست) انجام می شود. آزمایشات شنوایی سنجی نظیر ادیومتری و تمپانومتری ابزارهای اصلی تشخیص کم شنوایی هستند. ادیومتری میزان شنوایی فرد در فرکانس های مختلف صوتی را اندازه گیری می کند در حالی که تمپانومتری وضعیت پرده گوش و گوش میانی را ارزیابی می کند.

درمان کم شنوایی از اهمیت بالایی برخوردار است. عدم درمان کم شنوایی می تواند منجر به مشکلات جدی تری شود از جمله :

• انزوای اجتماعی و افسردگی : مشکلات ارتباطی ناشی از کم شنوایی می تواند منجر به انزوا گوشه گیری و افزایش خطر افسردگی شود.
• زوال شناختی و دمانس : مطالعات نشان داده اند که کم شنوایی درمان نشده با افزایش خطر زوال شناختی و دمانس (زوال عقل) مرتبط است.
• کاهش کیفیت زندگی : کم شنوایی می تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و لذت بردن از فعالیت های روزمره را دشوار سازد.

انواع سمعک ها : از مدل های سنتی تا فناوری های نامرئی

سمعک ها دستگاه های الکترونیکی کوچکی هستند که برای تقویت صدا و جبران کم شنوایی طراحی شده اند. سمعک ها از سه بخش اصلی تشکیل شده اند : میکروفون (برای دریافت صدا) پردازشگر (برای تقویت و پردازش صدا) و رسیور (برای انتقال صدای تقویت شده به گوش).

سمعک ها بر اساس محل قرارگیری در گوش و فناوری مورد استفاده به انواع مختلفی تقسیم می شوند. به طور کلی می توان سمعک ها را به دو دسته اصلی سمعک های غیر نامرئی و سمعک های نامرئی تقسیم کرد.

سمعک های غیر نامرئی : تنوع و کارایی

سمعک های غیر نامرئی به گونه ای طراحی شده اند که بخش قابل توجهی از آنها در پشت یا روی لاله گوش قرار می گیرد و قابل مشاهده هستند. این دسته از سمعک ها شامل انواع زیر می شوند :

• سمعک های پشت گوشی (BTE) : این نوع سمعک رایج ترین نوع سمعک غیر نامرئی است. بخش اصلی سمعک در پشت گوش قرار می گیرد و از طریق یک لوله پلاستیکی نازک به قالب گوش (ایر مولد) که در داخل کانال گوش قرار می گیرد متصل می شود. سمعک های BTE برای انواع مختلف کم شنوایی از خفیف تا عمیق مناسب هستند و از نظر قدرت و انعطاف پذیری تنوع بالایی دارند.
• سمعک های رسیور در کانال گوش (RIC) یا رسیور در مجرای گوش (RITE) : این نوع سمعک ها شباهت زیادی به سمعک های BTE دارند با این تفاوت که رسیور (بلندگو) در داخل کانال گوش قرار می گیرد و بخش اصلی سمعک که شامل میکروفون و پردازشگر است در پشت گوش قرار می گیرد. سمعک های RIC/RITE به دلیل قرارگیری رسیور در کانال گوش صدای طبیعی تری را ارائه می دهند و معمولا برای کم شنوایی های خفیف تا متوسط مناسب هستند.
• سمعک های داخل گوشی (ITE) : این نوع سمعک ها به طور کامل در داخل لاله گوش قرار می گیرند و بخش کوچکی از آنها ممکن است در ورودی کانال گوش قابل مشاهده باشد. سمعک های ITE به صورت سفارشی برای هر فرد ساخته می شوند و برای کم شنوایی های خفیف تا شدید مناسب هستند.
• سمعک های داخل کانالی (ITC) : این نوع سمعک ها کوچکتر از سمعک های ITE هستند و بخش بیشتری از آنها در داخل کانال گوش قرار می گیرد و کمتر قابل مشاهده هستند. سمعک های ITC نیز به صورت سفارشی ساخته می شوند و برای کم شنوایی های خفیف تا متوسط مناسب هستند.

سمعک های نامرئی : ظرافت و پنهان بودن

سمعک های نامرئی به گونه ای طراحی شده اند که به طور کامل در داخل کانال گوش قرار می گیرند و از دید افراد دیگر پنهان می مانند. این دسته از سمعک ها شامل انواع زیر می شوند :

• سمعک های کاملا داخل کانال (CIC) : این نوع سمعک ها بسیار کوچک هستند و به طور کامل در داخل کانال گوش قرار می گیرند و تقریبا نامرئی هستند. سمعک های CIC به صورت سفارشی ساخته می شوند و برای کم شنوایی های خفیف تا متوسط مناسب هستند.
• سمعک های نامرئی عمیق کانال (IIC) : این نوع سمعک ها کوچکترین نوع سمعک هستند و در عمق کانال گوش نزدیک پرده گوش قرار می گیرند و به طور کامل نامرئی هستند. سمعک های IIC نیز به صورت سفارشی ساخته می شوند و برای کم شنوایی های خفیف تا متوسط مناسب هستند.

سمعک نامرئی یا غیر نامرئی؟ مقایسه مزایا و معایب

انتخاب بین سمعک نامرئی و غیر نامرئی به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم :

مزایای سمعک های نامرئی

• زیبایی و پنهان بودن : مهمترین مزیت سمعک های نامرئی پنهان بودن آنهاست. برای افرادی که به ظاهر سمعک حساس هستند و نمی خواهند دیگران متوجه استفاده آنها از سمعک شوند سمعک های نامرئی گزینه بسیار جذابی هستند.
• قرارگیری در موقعیت طبیعی گوش : قرارگیری سمعک در داخل کانال گوش نزدیک پرده گوش می تواند باعث بهبود جهت یابی صدا و کاهش اثر باد شود.
• راحتی استفاده برای برخی افراد : برخی افراد استفاده از سمعک های نامرئی را راحت تر می دانند به خصوص در هنگام استفاده از تلفن یا عینک.

معایب سمعک های نامرئی

• اندازه کوچک و محدودیت های فنی : به دلیل اندازه بسیار کوچک سمعک های نامرئی معمولا از نظر قدرت و امکانات فنی محدودتر از سمعک های غیر نامرئی هستند. آنها ممکن است برای کم شنوایی های شدید مناسب نباشند و قابلیت های پیشرفته مانند حذف نویز یا اتصال بلوتوث را نداشته باشند.
• باتری کوچکتر و عمر کوتاه تر : باتری سمعک های نامرئی بسیار کوچک است و در نتیجه عمر کوتاه تری نسبت به باتری سمعک های غیر نامرئی دارد و نیاز به تعویض مکرر دارد.
• تعمیر و نگهداری دشوارتر : به دلیل اندازه کوچک و پیچیدگی فنی تعمیر و نگهداری سمعک های نامرئی ممکن است دشوارتر و پرهزینه تر باشد.
• مناسب نبودن برای همه افراد : کانال گوش برخی افراد ممکن است برای قرارگیری سمعک نامرئی مناسب نباشد. همچنین افرادی که دچار مشکلات حرکتی دست هستند ممکن است در استفاده و نگهداری از سمعک های نامرئی با مشکل مواجه شوند.
• هزینه بالاتر : به طور کلی سمعک های نامرئی به دلیل فناوری پیشرفته و ظرافت ساخت گران تر از سمعک های غیر نامرئی هستند.

مزایای سمعک های غیر نامرئی

• قدرت و انعطاف پذیری بیشتر : سمعک های غیر نامرئی به ویژه سمعک های BTE و RIC/RITE از نظر قدرت و امکانات فنی تنوع بیشتری دارند و برای انواع مختلف کم شنوایی از خفیف تا عمیق مناسب هستند.
• باتری بزرگتر و عمر طولانی تر : باتری سمعک های غیر نامرئی بزرگتر است و عمر طولانی تری دارد و نیاز به تعویض کمتری دارد.
• تعمیر و نگهداری آسان تر : تعمیر و نگهداری سمعک های غیر نامرئی معمولا آسان تر و کم هزینه تر از سمعک های نامرئی است.
• قابلیت های پیشرفته : سمعک های غیر نامرئی معمولا از قابلیت های پیشرفته تری مانند حذف نویز جهت یابی صدا اتصال بلوتوث و قابلیت شارژ برخوردار هستند.
• هزینه کمتر : به طور کلی سمعک های غیر نامرئی ارزان تر از سمعک های نامرئی هستند.

معایب سمعک های غیر نامرئی

• قابل مشاهده بودن : مهمترین عیب سمعک های غیر نامرئی قابل مشاهده بودن آنهاست. این موضوع ممکن است برای برخی افراد از نظر زیبایی شناختی خوشایند نباشد.
• حساسیت به باد : میکروفون سمعک های پشت گوشی ممکن است به باد حساس باشد و باعث ایجاد صدای مزاحم شود.
• نیاز به قالب گوش (ایر مولد) در برخی مدل ها : سمعک های BTE نیاز به قالب گوش دارند که ممکن است برای برخی افراد ناراحت کننده باشد.

راهکارهای خانگی و پیشگیری از کم شنوایی

در کنار استفاده از سمعک برخی راهکارهای خانگی و اقدامات پیشگیرانه می توانند به حفظ سلامت شنوایی و بهبود کیفیت زندگی افراد کم شنوا کمک کنند :

راهکارهای خانگی

• بهبود ارتباطات :
• در محیط های پر سر و صدا سعی کنید در مکان های آرام تر و با نور مناسب برای لب خوانی مکالمه کنید.
• از فرد مقابل بخواهید واضح تر و آهسته تر صحبت کند و جملات را تکرار کند.
• از زبان بدن و اشارات غیرکلامی برای درک بهتر مکالمات استفاده کنید.
• استفاده از وسایل کمک شنوایی :
• از تلفن های تقویت شده سیستم های هشدار دهنده نوری و لرزشی و سیستم های FM یا مادون قرمز در مکان های عمومی مانند سینما و تئاتر استفاده کنید.
• مراقبت از سلامت عمومی :
• فشار خون و قند خون خود را کنترل کنید زیرا بیماری های قلبی عروقی و دیابت می توانند بر شنوایی تاثیر منفی بگذارند.
• از مصرف سیگار و الکل خودداری کنید زیرا این مواد می توانند به سلول های شنوایی آسیب برسانند.
• رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و به طور منظم ورزش کنید.

پیشگیری از کم شنوایی

• محافظت از گوش در برابر صداهای بلند :
• از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند و مداوم خودداری کنید.
• در محیط های پر سر و صدا از محافظ گوش (ایرفون یا ایرماف) استفاده کنید.
• هنگام استفاده از هدفون ولوم صدا را در حد متعادل نگه دارید (حداکثر ۶۰% ولوم دستگاه و حداکثر ۶۰ دقیقه در روز).
• معاینات منظم شنوایی :
• به طور منظم به ویژه بعد از ۵۰ سالگی شنوایی خود را توسط متخصص شنوایی سنجی معاینه کنید.
• در صورت مشاهده هرگونه علامت کم شنوایی فورا به پزشک مراجعه کنید.
• مراقبت از سلامت گوش :
• از وارد کردن اشیاء خارجی به داخل گوش خودداری کنید.
• در صورت تجمع جرم گوش به پزشک مراجعه کنید تا جرم گوش به طور ایمن تخلیه شود.
• از مصرف خودسرانه قطره های گوش خودداری کنید.

نتیجه گیری

انتخاب بین سمعک نامرئی و سمعک غیر نامرئی یک تصمیم شخصی است که باید با در نظر گرفتن نیازها ترجیحات و شرایط فردی هر شخص اتخاذ شود. سمعک های نامرئی با مزیت پنهان بودن برای افرادی که به ظاهر سمعک حساس هستند گزینه جذابی هستند اما از نظر قدرت و امکانات فنی ممکن است محدودیت هایی داشته باشند. سمعک های غیر نامرئی با تنوع بیشتر قدرت بالاتر و قابلیت های پیشرفته تر برای طیف وسیع تری از کم شنوایی ها مناسب هستند اما قابل مشاهده بودن آنها ممکن است برای برخی افراد خوشایند نباشد. 

مهمترین نکته در انتخاب سمعک مشورت با متخصص شنوایی شناس (ادیولوژیست) است. سمعک ترنم در این زمینه به شما کمک شایانی میکند. 

پرسش و پاسخ های متداول

۱. آیا سمعک های نامرئی واقعا نامرئی هستند؟

بله سمعک های نامرئی عمیق کانال (IIC) به طور کامل در داخل کانال گوش قرار می گیرند و از دید افراد دیگر پنهان هستند. سمعک های کاملا داخل کانال (CIC) نیز بسیار کوچک هستند و بخش اعظم آنها در داخل کانال گوش قرار می گیرد و به سختی قابل مشاهده هستند.

۲. قیمت سمعک های نامرئی بیشتر است یا غیر نامرئی؟

به طور کلی سمعک های نامرئی به دلیل فناوری پیشرفته و ظرافت ساخت گران تر از سمعک های غیر نامرئی هستند.

۳. کدام نوع سمعک برای کم شنوایی شدید مناسب تر است؟

برای کم شنوایی های شدید معمولا سمعک های غیر نامرئی پشت گوشی (BTE) یا رسیور در کانال گوش (RIC/RITE) به دلیل قدرت و انعطاف پذیری بیشتر مناسب تر هستند. سمعک های نامرئی معمولا برای کم شنوایی های خفیف تا متوسط طراحی شده اند.

توصیه پایانی : بهترین راه برای انتخاب سمعک مناسب مشورت با متخصص شنوایی شناس است. متخصص شنوایی شناس با بررسی دقیق وضعیت شنوایی شما و در نظر گرفتن نیازها و ترجیحاتتان می تواند شما را در انتخاب بهترین گزینه یاری کند. به یاد داشته باشید که شنوایی هدیه گرانبهایی است و مراقبت از آن سرمایه گذاری ارزشمندی برای سلامتی و کیفیت زندگی شماست.