به این شهر سفر کنید و هم زمان پنج باغ ایرانی بی نظیر را ببینید

محبوبه ابوالحسنی: باغ های ایرانی در مسیر عبور جوی های آب قرار دارند، با دیوارهای بلند محصور شده اند و درون آن ها عمارت تابستانی قرار دارد، این سه مشخصه اصلی بسیاری از آن ها است. در مجموع باغ های زیبای ایرانی ساختار، طراحی و معماری ویژه و منحصر به فردی دارند و مملو از انواع هنرهای زیبایی دوره های گوناگون تاریخی ایران هستند. گردشگران اروپایی باغ های ایرانی را با عنوان «پرشین گاردن » می شناسند و برای درک این فضا و معماری به ایران سفرمی کنند. شما هم اگر قصد سفر به شیراز دارید، از گشت و گذاردر باغ های دیدنی و تاریخی این شهر زیبا غافل نشوید.

باغ نارنجستان قوام

یکی از جاهای دیدنی شیراز باغ نارنجستان قوام است که در محله «بالا کفت» و در خیابان لطفعی خان زند قرار دارد. این باغ بین سال های 1257 تا 1267 شمسی به دستور علی محمد خان قوام، در دوره حکومت ناصرالدین شاه قاجار این مجموعه قوام ساخته شد. این باغ دو قسمت بیرونی(موزه نارنجستان) و درونی (خانه زینت الملوک) تشکیل شده است. دو قسمت درونی و بیرونی به وسیله تونلی به هم متصل می شوند. از دیگر بناهای موجود در این مجموعه می توان به حمام گچینه، حسینه قوام، مکتب خانه قوام، خانه عراقی ها، اندرونی قوام یا منزل زینت ملوک، دیوان خانه قوام یا نارنجستان اشاره کرد.

این ساختمان ها توسط هنرمندان شیرازی با هنرهای نقش برخسته، آینه کاری، آجرکاری، منبت کاری، حجاری، گچ کاری، مقرنس کاری و… تزیین شده است. برای دسترسی به این باغ زیبا از سمت چهارراه نمازی به سمت لطفعلی خان زند به سمت شرق حرکت کنید و بعد گذر از مسجد نصیرالملک این مجموعه را در سمت چپ خود ببینید. بهترین زمان برای بازدید از باغ نارنجستان فصل بهار است، زیرا طبیعت دلپذیر باغ در این فصل به وسیله عطر شکوفه های بهارنارنج به اوج خود می رسد.

باغ ارم شیراز

اولین بنیان گذار و تاریخ دقیق ساخت باغ ارم شیراز مشخص نیست، ولی توصیفات موجود از آن در سفرنامه هایی که مربوط به سده دهم و یازدهم هجری هستند نشان می دهد این باغ در دوره سلجوقیان و آل اینجو پابرجا بوده است. برخی افراد تاریخ ساخت این باغ را مربوط به دوره سلجوقی می دانند. در وسط باغ ارم شیراز عمارتی وجود دارد، که هسته مرکزی باغ محسوب می شود که در زمان قاجار و با تقلید از سبک معماری زندیه ساخته شده است.

عمارت میانی باغ ارم از نظر معماری، نقاشی، کاشی کاری و گچ بری از شاهکارهای دوره قاجار محسوب می شود، این عمارت سه طبقه ای است و تزیینات فراوانی ازجمله کاشی کاری های رنگین کمانی دارد. در دو طبقه بالایی عمارت ستون هایی وجود دارد که از تخت جمشید الهام گرفته شده است. جالب ترین بخش محوطه باغ ارم خیابانی است، که از شرق به غرب در وسط باغ احداث شده و در دو سمتش درختان سرو کاشته شده است. سروهای باغ ارم حالتی موزون دارند و به همین دلیل آن ها را سرو ناز می نامند.

باغ دلگشا

یکی از باغ های استان فارس باغ دلگشا است. این باغ در نزدیکی آرامگاه سعدی واقع شده است. به شکلی دقیق تر می توان گفت که این باغ در جنوب تنگ آب خان ودر دامنه کوهستان واقع شده است. سابقه آبادانی باغ دلگشا به دوران پیش از اسلام و زمان ساسانیان برمی گردد. در آن زمان این باغ در نزدیکی کهندژ قرار داشت. این باغ در دوران صفویان، تیموریان و افشاریان از باغ های مهم و تفریحی بو. اوج آبادانی باغ برمی گردد به در دوران تیمور گورکانی، که با دیدن این باغ زیبا دستورداد باغ دیگری با همین نام در سمرقند بسازند.

متاسفانه حد فاصل حکومت نادرشاه افشار تا شروع سلسله زندیه دورانی بود که باغ دلگشا آسیب های فراوانی دید، اما در زمان کریم خان دوباره احیا می شود. برخی ساختمان های باغ مربوط به دوره قاجار هستند. شیوه معماری عمارتی که در مرکز باغ قرار دارد، شبیه به کاخ های دوران ساسانی بیشاپوراست، این عمارت سه طبقه است و شامل تالاری بزرگ و چهار شاه نشین است. در طبقه میانی این عمارت ایوانی دو ستونه وجود دارد و در پیرامونش اشعاری از شوریده به خط نستعلیق به چشم می خورد. سقف های عمارت چوبی و دارای گچ بری های زیبا و آینه کاری است.

در این فضا نقاشی های رنگ روغن هم دیده می شود. در عمارت کلاه فرنگی مجموعه دلگشا، کلکسیونی از آثار تاریخی و اشیای قدیمی شامل تمبر، لباس، سکه، نقشه و .. است و در بخشی از موزه کلکسیونی از 50 رادیوی قدیمی به نمایش گذاشته شده است که می توانید از آن ها هم دیدن کنید. آب باغ دلگشا از چشمه قنات آرامگاه سعدی تامین می شود و بیشترین درختان این باغ بزرگ هفت و نیم هکتاری، درختان نارنج هستند، به همین دلیل بهترین فصل مشاهده و گشت وگذار در این باغ فصل بهار و خصوصا ماه اردیبهشت است.

باغ جنت

یکی دیگر از باغ های زیبای شیراز باغ جنت است. این باغ و عمارت درون آن توسط حاج ابوالحسن خان مشیر الملک ساخته شده است. این باغ از دوره قاجار به جا مانده است و در سمت غرب شیراز قرار گرفته است. با گذشت زمان و توسعه شهری این باغ تبدیل به یکی از پارک های شیراز شده است.

باغ ایلخانی

باغ ایلخانی در نزدیکی بقعه بی بی دختران شیراز قرار گرفته است. باغ متعلق به دوره قاجار است و درختان کهن سالی دارد. در مرکز باغ ایلخانی هم مانند بقیه باغ های ایرانی عمارتی وجود دارد. عمارت کلاه فرنگی باغ ایلخانی گچ بری، منبت کاری و نقاشی های زیبایی دارد. دو ستون سنگ یکپارچه و مارپیچ ایوان را نگه داشته اند و هفت اتاق در دو طرف ایوان قرار دارند، که یکی از آن اتاق ها، اتاق آینه کاری است. در مجموع بنای منحصر به فردی در این باغ به وجود آمده که دیدنش خالی از لطف نیست.