فرم اعسار از پرداخت محکوم به

تصور کنید به پرداخت مبلغی محکوم شده اید و واقعاً توان پرداخت یکجای آن را ندارید، یا حتی پرداخت قسطی آن هم برایتان دشوار است. در چنین شرایطی، قانونی به اسم «اعسار از پرداخت محکوم به» به کمک شما می آید. این فرم به شما این فرصت را می دهد که وضعیت مالی تان را به دادگاه توضیح دهید تا از عواقب سنگین نپرداختن بدهی در امان بمانید و راه حلی قانونی پیدا کنید.

شاید فکر کنید این مراحل حقوقی چقدر پیچیده اند و از کجا باید شروع کرد. نگران نباشید! اینجا یک راهنمای جامع و کاربردی داریم که قرار است دست به دست شما بدهد تا تمام جزئیات مربوط به فرم اعسار از پرداخت محکوم به را، از تعریف و شرایط گرفته تا نحوه تکمیل فرم ها و مراحل قانونی، مرحله به مرحله با هم پیش ببریم. قرار است طوری توضیح دهیم که حتی اگر اطلاعات حقوقی کمی هم دارید، بتوانید به راحتی موضوع را درک کنید و بدون دردسر، راه درست را پیدا کنید.

اعسار از پرداخت محکوم به چیست؟

حتماً برایتان پیش آمده که درگیر یک پرونده حقوقی شوید و در نهایت، دادگاه شما را به پرداخت یک مبلغ مشخص (که به آن می گوییم «محکوم به») محکوم کند. این محکوم به می تواند شامل اصل پول، خسارت دیرکرد، هزینه های دادگاه یا حتی حق الوکاله وکیل طرف مقابل باشد. خب، حالا فرض کنید شما واقعاً توانایی پرداخت این مبلغ را ندارید. اینجا همان جایی است که مفهوم «اعسار از پرداخت محکوم به» به کمکتان می آید.

اعسار در زبان ساده یعنی اینکه یک نفر، به خاطر نداشتن اموال کافی یا دارایی نقدی، نتواند بدهی ها یا محکوم به هایش را پرداخت کند. این موضوع یک راه قانونی و مهم برای حمایت از افرادی است که به هر دلیلی، وضعیت مالی شان اجازه پرداخت بدهی را نمی دهد. خیلی ها اعسار را با ورشکستگی اشتباه می گیرند، اما این دو با هم فرق دارند. ورشکستگی بیشتر برای تاجران یا شرکت هاست و قواعد خاص خودش را دارد، در حالی که اعسار برای عموم مردم کاربرد دارد.

انواع اعسار از محکوم به: از صفر تا قسط

وقتی صحبت از اعسار از پرداخت محکوم به می شود، باید بدانید که دو حالت کلی داریم:

• اعسار مطلق: این حالت زمانی است که شما به قدری وضعیت مالی نامناسبی دارید که اصلاً نمی توانید هیچ مبلغی از محکوم به را، حتی به صورت قسطی، پرداخت کنید. یعنی دستتان به معنای واقعی کلمه خالی است.
• اعسار و تقسیط (یا اعسار نسبی): این وضعیت کمی متفاوت است. شما شاید نتوانید کل مبلغ محکوم به را یکجا بپردازید، اما این توانایی را دارید که آن را به صورت قسطی و در بازه های زمانی مشخص پرداخت کنید. در این صورت، از دادگاه می خواهید که حکم تقسیط بدهی تان را صادر کند.

هدف و فواید درخواست اعسار: چرا باید این کار را انجام دهیم؟

شاید بپرسید خب چرا اصلاً باید به فکر تنظیم فرم اعسار باشیم؟ دلایل زیادی وجود دارد که نشان می دهد این درخواست چقدر می تواند نجات بخش باشد:

• جلوگیری از بازداشت: یکی از مهم ترین فواید، این است که با تقدیم به موقع دادخواست اعسار، از بازداشت شما به دلیل عدم پرداخت محکوم به جلوگیری می شود. این خودش یک آرامش خاطر بزرگ است.
• تقسیط بدهی: اگر دادخواست اعسار و تقسیط شما پذیرفته شود، دادگاه یک برنامه منظم برای پرداخت اقساطی محکوم به تعیین می کند. این یعنی فشار مالی از روی دوش شما برداشته می شود و فرصت پیدا می کنید که بدهی تان را مدیریت کنید.
• فرصت برای تامین مالی: با تقسیط بدهی، شما زمان بیشتری دارید تا بتوانید منابع مالی لازم را تامین کنید و به تدریج بدهی تان را بپردازید، بدون اینکه درگیر مشکلات قانونی و قضایی شوید.
• حفظ آبرو و اعتبار: درگیر شدن در پرونده های بازداشت و زندان، علاوه بر مشکلات روحی، می تواند به اعتبار فرد هم لطمه بزند. اعسار یک راه قانونی و محترمانه برای حل این مشکل است.

اعسار، فقط یک راه فرار از بدهی نیست؛ بلکه فرصتی قانونی است برای مدیریت شرایط سخت مالی و جلوگیری از عواقب سنگین ناشی از عدم پرداخت بدهی.

چه کسانی می توانند درخواست اعسار از پرداخت محکوم به دهند؟ (شرایط متقاضی)

خب، حالا که فهمیدیم اعسار چیست و چه فوایدی دارد، برویم سراغ اینکه چه کسی می تواند این درخواست را مطرح کند و چه شرایطی باید داشته باشد. این بخش خیلی مهم است، چون اگر این شرایط را نداشته باشید، ممکن است دادخواست شما رد شود.

عدم توانایی پرداخت: شرط اصلی و اساسی

اولین و مهم ترین شرط، این است که شما واقعاً توانایی پرداخت محکوم به را نداشته باشید. این عدم توانایی باید ثابت شود. منظورمان از محکوم به، فقط اصل پول نیست؛ بلکه شامل خسارت تأخیر تأدیه (جریمه دیرکرد)، هزینه های دادرسی، حق الوکاله و نیم عشر دولتی هم می شود. باید بتوانید به دادگاه ثابت کنید که قادر به پرداخت هیچ کدام از این موارد، چه به صورت یکجا و چه به صورت اقساطی، نیستید یا پرداخت یکجای آن برایتان مقدور نیست.

این اثبات، با ارائه مدارک و شواهدی که وضعیت مالی شما را نشان می دهد، انجام می شود. مثلاً باید لیست اموالتان را دقیق بنویسید (که در ادامه مفصل توضیح می دهیم) و اگر مالی ندارید، همین را اعلام کنید. دادگاه همه این ها را بررسی می کند.

مهلت قانونی: زمان را از دست ندهید!

در مسائل حقوقی، زمان حرف اول را می زند. برای تقدیم دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به هم یک مهلت قانونی مشخص وجود دارد. شما باید ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ اجراییه (سندی که به شما ابلاغ می کند باید محکوم به را بپردازید)، دادخواست اعسار خودتان را به دادگاه تقدیم کنید. اگر این مهلت را از دست بدهید، ممکن است با مشکلاتی مثل بازداشت مواجه شوید. پس حواستان به تاریخ ها باشد و زودتر اقدام کنید.

عدم معرفی مال: وقتی چیزی برای ارائه نیست

یکی دیگر از شرایط مهم این است که شما مال کافی برای پرداخت بدهی تان نداشته باشید یا نتوانید مالی را معرفی کنید که اجرای حکم از طریق آن ممکن باشد. در واقع، باید شفاف و صادقانه اعلام کنید که چه اموالی دارید و اگر مالی ندارید، آن را به دادگاه بگویید. اگر دارایی هایی دارید که می توانید با آن ها بدهی را بپردازید، اعسار شما رد خواهد شد. این شامل اموال منقول (مثل ماشین، حساب بانکی) و اموال غیرمنقول (مثل خانه، زمین) می شود.

آشنایی با فرم دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به

بعد از اینکه با مفهوم اعسار و شرایطش آشنا شدید، وقتش رسیده که برویم سراغ قلب ماجرا: فرم دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به. این فرم، مثل یک نقشه راه است که شما را در مسیر شروع فرآیند اعسار هدایت می کند.

نقش این فرم: شروع یک فرآیند حقوقی مهم

فرم دادخواست اعسار، اصلی ترین و مهم ترین سندی است که شما برای شروع این فرآیند حقوقی باید پر کنید. این فرم به دادگاه اعلام می کند که شما قصد دارید وضعیت مالی خودتان را برای عدم توانایی پرداخت محکوم به تشریح کنید و از دادگاه می خواهید که بر اساس این وضعیت، حکم مناسب (اعسار مطلق یا تقسیط) را صادر کند. بدون این فرم، هیچ پرونده ای در این زمینه تشکیل نمی شود.

اجزای اصلی فرم: هر بخش چه معنایی دارد؟

این فرم شامل بخش های مختلفی است که هر کدام اطلاعات خاصی را از شما می خواهد. آشنایی با این اجزا به شما کمک می کند تا فرم را دقیق تر و بدون اشتباه پر کنید:

• خواهان: شما! یعنی کسی که دادخواست را تقدیم می کند و مدعی اعسار است.
• خوانده: طرف مقابل شما، یعنی کسی که شما به او بدهکار هستید و طلبکار محسوب می شود.
• خواسته: در این بخش باید دقیقاً بنویسید که چه می خواهید؛ مثلاً «اعسار از پرداخت محکوم به» یا «اعسار از پرداخت محکوم به و تقسیط آن».
• دلایل و منضمات: در این قسمت باید تمام مدارک و شواهدی که ادعای شما را ثابت می کند (مثل صورت اموال، استشهادیه شهود و رونوشت اجراییه) را لیست کنید.
• شرح دادخواست: اینجا جایی است که شما با جزئیات کامل و به صورت کتبی، وضعیت مالی خودتان را توضیح می دهید.

برای اینکه کارتان راحت تر شود و بتوانید با اطمینان خاطر بیشتری فرم را تکمیل کنید، می توانید از نمونه های آماده استفاده کنید.

باکس ویژه: دانلود نمونه فرم دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به

نمونه فرم دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به در فرمت Word و PDF در اینجا قابل دریافت است.

راهنمای گام به گام تکمیل فرم دادخواست اعسار

تکمیل فرم دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به شاید در نگاه اول کمی پیچیده به نظر برسد، اما اگر قدم به قدم پیش برویم، می بینید که اصلاً کار سختی نیست. بیایید با هم یاد بگیریم چطور این فرم را به درستی پر کنیم تا هیچ ایرادی نداشته باشد.

بخش مشخصات خواهان و خوانده: اطلاعات اولیه و مهم

این بخش، اطلاعات هویتی شما (خواهان) و طرف مقابل (خوانده) را می خواهد. باید مشخصات را دقیق و کامل بنویسید. این ها شامل:

• نام و نام خانوادگی
• نام پدر
• شماره ملی
• تاریخ تولد
• محل اقامت (آدرس دقیق و کد پستی)
• شماره تماس

یادتان باشد که هرگونه اشتباه در این بخش می تواند روند رسیدگی را طولانی تر کند یا حتی مشکل ساز شود. پس با دقت تمام پر کنید.

بخش خواسته: هدف شما چیست؟

در این قسمت، باید به صراحت و بدون ابهام مشخص کنید که دقیقاً چه چیزی از دادگاه می خواهید. عبارت پردازی در این بخش اهمیت زیادی دارد. دو حالت کلی وجود دارد:

• اگر به هیچ وجه توان پرداخت ندارید: بنویسید «تقاضای صدور حکم اعسار مطلق از پرداخت محکوم به به مبلغ [مبلغ محکوم به]».
• اگر توان پرداخت اقساطی دارید: بنویسید «تقاضای صدور حکم اعسار از پرداخت محکوم به به مبلغ [مبلغ محکوم به] و تقسیط آن به نحو مقتضی».

مبلغ محکوم به را دقیقاً همان طور که در اجراییه آمده، ذکر کنید.

بخش دلایل و منضمات: مدارک شما چه می گویند؟

این بخش جایی است که شما تمام مدارک و شواهدی که برای اثبات ادعای اعسارتان دارید را لیست می کنید. هر چه مدارکتان کامل تر و مستندتر باشد، شانس موفقیت شما بیشتر است. مهم ترین مدارک عبارت اند از:

رونوشت مصدق حکم محکومیت و اجراییه

شما باید کپی برابر اصل (مصدق) حکم دادگاه که شما را محکوم کرده و همچنین اجراییه ای که برایتان صادر شده را پیوست دادخواست کنید. این ها نشان می دهند که چه مبلغی را باید بپردازید و مهلت قانونی تان از کی شروع شده است.

فرم صورت اموال: شفافیت مالی شما

یکی از حیاتی ترین مدارک، فرم صورت اموال است. در این فرم، باید تمام دارایی هایتان را، چه منقول و چه غیرمنقول، با جزئیات کامل و صادقانه اعلام کنید. دروغ گفتن یا پنهان کردن اموال می تواند عواقب حقوقی جدی برایتان داشته باشد.

چطور فرم صورت اموال را پر کنیم؟

• اموال منقول: هر چیزی که قابل جابجایی است، مثل خودرو (مدل، سال ساخت، پلاک)، طلا و جواهر (وزن، عیار)، وسایل با ارزش منزل، سهام بورس یا اوراق بهادار.
• اموال غیرمنقول: دارایی های ثابت مثل ملک (آدرس دقیق، پلاک ثبتی، مشخصات سند)، زمین، باغ.
• حساب های بانکی: مشخصات کامل همه حساب های بانکی شما در هر بانک یا موسسه مالی، شامل شماره حساب، نام بانک و میزان موجودی.
• مطالبات از اشخاص ثالث: اگر از کسی پولی طلب دارید یا مالی نزد کسی دارید، باید آن را هم ذکر کنید.
• نقل و انتقالات یک سال اخیر: این بخش خیلی مهم است! باید تمام خرید و فروش ها، هبه (بخشیدن)، صلح یا هر نوع نقل و انتقال مالی که در یک سال قبل از تاریخ تنظیم دادخواست اعسار انجام داده اید، را با جزئیات (چه مالی بوده، به چه کسی، به چه مبلغی) اعلام کنید. این کار برای جلوگیری از فرار از دین است.

باکس ویژه: دانلود نمونه فرم صورت اموال اعسار

نمونه فرم صورت اموال اعسار در فرمت Word و PDF در اینجا قابل دریافت است.

استشهادیه شهود: شاهدان شما چه می گویند؟

مدارک دیگری که نقش خیلی مهمی در اثبات اعسار شما دارد، استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به است. این فرم باید توسط حداقل دو شاهد مرد پر و امضا شود. این شاهدان باید به طور کامل از وضعیت مالی شما آگاه باشند و شهادت دهند که شما توانایی پرداخت محکوم به را ندارید. (در بخش بعدی مفصل تر به آن می پردازیم.)

باکس ویژه: دانلود نمونه فرم استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به

نمونه فرم استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به در فرمت Word و PDF در اینجا قابل دریافت است.

کارت ملی و سایر مدارک

کپی کارت ملی شما (و در صورت لزوم شناسنامه) برای احراز هویت لازم است. همچنین، اگر مدارک دیگری دارید که وضعیت مالی شما را نشان می دهد، مثلاً گواهی عدم کسر از حقوق (اگر شاغل نیستید) یا گواهی کسر از حقوق (اگر شاغل هستید و بخشی از حقوقتان کسر می شود)، حتماً آن ها را هم پیوست کنید.

بخش شرح دادخواست: داستان وضعیت مالی شما

اینجا جایی است که باید با دقت و وضوح تمام، وضعیت مالی خودتان را برای دادگاه توضیح دهید. سعی کنید توضیحاتتان مستند و منطقی باشد. نکات زیر را در نظر بگیرید:

• واضح و روشن: از جملات پیچیده پرهیز کنید. ساده و شیوا بنویسید.
• مستند: هر ادعایی که می کنید، اگر مدرکی دارد، به آن اشاره کنید.
• واقع بینانه: وضعیت مالی خود را بدون اغراق یا کم نمایی توضیح دهید.
• محتوای اصلی: بنویسید که چرا نمی توانید محکوم به را پرداخت کنید، منابع درآمدی تان چیست (اگر دارید و ناکافی است)، تعداد افراد تحت تکفل تان، هزینه های ضروری زندگی و هر دلیل دیگری که نشان می دهد شما توان مالی لازم را ندارید.

اهمیت استشهادیه اعسار و نقش شهود

همانطور که قبل تر اشاره شد، استشهادیه اعسار از پرداخت محکوم به یکی از مدارک بسیار مهم و تعیین کننده در پرونده اعسار شماست. این سند، شواهد و تأییدیه هایی از افرادی که به وضعیت مالی شما آگاه هستند را در بر می گیرد و می تواند به دادگاه در تصمیم گیری کمک زیادی کند.

ماهیت و کاربرد استشهادیه: یک گواهی مردمی

استشهادیه اعسار در واقع یک سند کتبی است که در آن، چند نفر از وضعیت مالی شما شهادت می دهند. این شهود با امضای خود، ادعای شما مبنی بر عدم توانایی پرداخت محکوم به را تأیید می کنند. کاربرد اصلی آن، ارائه دلیل و مدرک به دادگاه برای اثبات شرایط اعسار شماست.

تصور کنید دادگاه قرار است تصمیم بگیرد که آیا شما واقعاً معسر هستید یا نه. علاوه بر مدارک مالی و صورت اموال، شهادت افراد مطلع که وضعیت زندگی روزمره و مالی شما را می بینند و می دانند، می تواند بسیار убеید کننده باشد. این یک جور تأیید اجتماعی از وضعیت مالی شماست.

شرایط شهود: هر کسی نمی تواند شاهد باشد

برای اینکه استشهادیه شما معتبر باشد، شهود باید شرایط خاصی داشته باشند. این شرایط برای جلوگیری از شهادت دروغ یا تبانی تعیین شده اند:

• تعداد: حداقل دو شاهد مرد نیاز دارید.
• شرایط سنی: شهود باید بالغ و عاقل باشند (یعنی معمولاً بالای ۱۸ سال).
• عدم قرابت: بهتر است شهود از نزدیکان درجه یک شما (مثل پدر، مادر، فرزند یا همسر) نباشند. البته الزامی نیست، ولی در دادگاه ممکن است اعتبار شهادتشان کمتر تلقی شود.
• عدم ذینفع بودن: شهود نباید در این پرونده ذینفع باشند یا از اعسار شما سودی ببرند.
• آگاهی کامل از وضعیت مالی: این مهم ترین شرط است. شهود باید واقعاً به وضعیت مالی، معیشتی و دارایی های شما آگاه باشند. یعنی بدانند شما بیکار هستید یا حقوق کمی دارید، اموالی ندارید یا تحت تکفل افراد زیادی هستید. این آگاهی نباید صرفاً شنیده ها باشد، بلکه باید از معاشرت و اطلاع مستقیم حاصل شده باشد.

نحوه حضور شهود در دادگاه: حرف زدن زیر قسم

مهم است بدانید که تکمیل و امضای استشهادیه تنها گام اول است. شهود شما باید آماده باشند که در جلسه رسیدگی دادگاه حاضر شوند و ادای شهادت کنند. در دادگاه، قاضی از آن ها درباره وضعیت مالی شما سوال می پرسد و آن ها باید زیر قسم، آنچه را که از وضعیت شما می دانند، بیان کنند. اگر شهود نتوانند در دادگاه حاضر شوند یا شهادتشان با واقعیت یا مدارک شما همخوانی نداشته باشد، این موضوع می تواند به ضرر پرونده اعسار شما تمام شود.

پس قبل از اینکه استشهادیه را تهیه کنید، حتماً با شهودتان صحبت کنید و مطمئن شوید که آمادگی حضور در دادگاه و شهادت صحیح را دارند.

مراحل قانونی پس از تقدیم دادخواست اعسار

بعد از اینکه فرم دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به را تکمیل کردید و همه مدارک لازم را جمع آوری کردید، نوبت به مراحل قانونی بعدی می رسد. این مراحل هم به اندازه خود تنظیم دادخواست مهم هستند و باید با دقت پیگیری شوند.

ثبت دادخواست: شروع رسمی کار

اولین قدم، ثبت دادخواست شماست. این کار از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود. شما باید به یکی از این دفاتر مراجعه کنید، دادخواست تکمیل شده و همه مدارکتان را (شامل رونوشت حکم و اجراییه، صورت اموال و استشهادیه) به آن ها تحویل دهید. کارشناسان دفتر خدمات قضایی، اطلاعات شما را در سیستم ثبت می کنند و یک کد رهگیری به شما می دهند. حتماً این کد را نگه دارید، چون برای پیگیری پرونده به آن نیاز خواهید داشت.

ارجاع به دادگاه صالح: کدام دادگاه رسیدگی می کند؟

پس از ثبت، دادخواست شما به دادگاه صالح ارجاع داده می شود. معمولاً دادگاه صالح برای رسیدگی به دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به، همان دادگاهی است که حکم اصلی محکومیت شما را صادر کرده است (دادگاه صادرکننده حکم بدوی). این کار برای این است که دادگاهی که از ابتدا در جریان پرونده بوده، راحت تر می تواند به وضعیت مالی شما هم رسیدگی کند.

جلسه رسیدگی: دفاع از خودتان

بعد از ارجاع پرونده، یک وقت برای جلسه رسیدگی تعیین می شود و به شما ابلاغ می گردد. حضور شما به عنوان خواهان در این جلسه الزامی است. همانطور که گفتیم، حضور شهود شما هم در این جلسه بسیار حیاتی است. در جلسه رسیدگی:

• قاضی مدارک شما را بررسی می کند.
• به اظهارات شما گوش می دهد.
• از شهود شما در مورد وضعیت مالی تان سوال می پرسد و شهادتشان را ثبت می کند.
• ممکن است از خوانده (طلبکار) هم بخواهد که توضیحات خود را ارائه دهد.

شما باید آماده باشید تا به سوالات قاضی پاسخ دهید و از ادعای اعسار خودتان دفاع کنید. صداقت در این جلسه حرف اول را می زند.

صدور حکم اعسار: قبولی یا رد؟

پس از بررسی های لازم و گوش دادن به اظهارات همه طرفین، قاضی رأی خود را صادر می کند. حکم می تواند یکی از این دو حالت باشد:

• قبول دادخواست اعسار: در این صورت، دادگاه یا حکم اعسار مطلق را صادر می کند (یعنی شما فعلاً هیچ پولی ندارید) یا حکم تقسیط را (یعنی باید محکوم به را به صورت اقساطی بپردازید و میزان و زمان اقساط را مشخص می کند).
• رد دادخواست اعسار: اگر دادگاه تشخیص دهد که شما توانایی پرداخت دارید یا مدارکتان کافی نیست، دادخواست شما را رد می کند. در این صورت، شما باید محکوم به را بپردازید وگرنه ممکن است با عواقب قانونی دیگر مواجه شوید.

اعتراض به حکم اعسار: راهی برای تجدیدنظر

چه دادخواست اعسار شما قبول شود و چه رد، هر دو طرف پرونده (هم شما و هم طلبکار) حق دارند ظرف مهلت قانونی (معمولاً ۲۰ روز)، به این حکم اعتراض کنند. این اعتراض به دادگاه تجدیدنظر فرستاده می شود تا مجدداً پرونده بررسی شود. این یعنی پرونده شما تا زمانی که حکم قطعی (تجدیدنظر شده یا بدون اعتراض) صادر شود، ادامه خواهد داشت.

پیگیری دقیق مراحل قانونی پس از تقدیم دادخواست، به اندازه خود تنظیم فرم اعسار اهمیت دارد و بی توجهی به آن می تواند نتیجه پرونده را تغییر دهد.

نکات کلیدی و هشدارهای حقوقی در مورد اعسار

خب، تا اینجا با صفر تا صد فرم اعسار از پرداخت محکوم به و مراحل قانونی اش آشنا شدیم. اما مثل هر فرآیند حقوقی دیگری، یک سری نکات ریز و درشت و هشدارهای مهم وجود دارد که ندانستن آن ها می تواند حسابی کار دستتان بدهد. بیایید با هم مرورشان کنیم.

صداقت در اعلام اموال: راست بگویید تا گرفتار نشوید!

شاید مهم ترین نکته در کل فرآیند اعسار همین باشد: صداقت کامل در اعلام اموال. وقتی شما فرم صورت اموال را پر می کنید، باید همه دارایی هایتان را، چه منقول و چه غیرمنقول، با جزئیات کامل و صادقانه بنویسید. پنهان کردن اموال، اعلام دروغین بدهی ها یا انتقال صوری دارایی ها به نام دیگران (برای فرار از دین)، عواقب حقوقی بسیار سنگینی دارد. ممکن است علاوه بر رد شدن دادخواست اعسار، شما به جرم «اعسار صوری» یا «فرار از دین» محکوم شوید که مجازات های خودش را، از جمله زندان، در پی دارد. پس هرگز به فکر چنین کاری نباشید.

عواقب عدم تقدیم دادخواست: خطر بازداشت و محدودیت ها

تصور کنید حکم اجراییه به دستتان رسیده و شما هیچ کاری برای تقدیم دادخواست اعسار انجام نداده اید یا مهلت ۳۰ روزه را از دست داده اید. در این صورت، طلبکار می تواند از دادگاه درخواست «جلب» یا «بازداشت» شما را داشته باشد. این یعنی شما ممکن است به خاطر بدهی تان راهی زندان شوید. علاوه بر این، ممکن است ممنوع الخروجی، توقیف اموال و مسدود شدن حساب های بانکی هم در انتظارتان باشد. پس اهمیت اقدام به موقع را دست کم نگیرید.

تأثیر اعسار بر سفر: ممنوع الخروجی و چاره کار

یکی از سوالات رایج این است که آیا درخواست اعسار باعث ممنوع الخروجی می شود؟ ببینید، اگر اجراییه برای شما صادر شده باشد و طلبکار درخواست ممنوع الخروجی بدهد، شما ممنوع الخروج خواهید شد. حتی اگر دادخواست اعسار داده باشید، تا زمانی که تکلیف اعسار شما مشخص نشده و حکم قطعی صادر نشده باشد، این ممنوع الخروجی ممکن است ادامه داشته باشد. اما با قبول شدن اعسار و تقسیط، می توانید با سپردن تأمین مناسب (مثلاً وثیقه) از دادگاه رفع ممنوع الخروجی را بخواهید.

هزینه دادرسی اعسار: خیالتان راحت!

خبر خوب اینکه، دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به (چه اعسار مطلق و چه تقسیط)، خودش معاف از پرداخت هزینه دادرسی است. یعنی شما برای ثبت این دادخواست نیازی به پرداخت هزینه ای ندارید. این یک تسهیل مهم برای کسانی است که واقعاً توان مالی ندارند.

مدت زمان رسیدگی: صبور باشید

فرآیندهای قضایی معمولاً زمان بر هستند و اعسار هم از این قاعده مستثنی نیست. مدت زمان رسیدگی به دادخواست اعسار، بسته به حجم کاری دادگاه، تعداد شهود، اعتراضات احتمالی و پیچیدگی پرونده، می تواند متفاوت باشد. ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا حکم قطعی صادر شود. پس صبر و پیگیری مداوم از جمله چیزهایی است که باید در این مسیر داشته باشید.

پیگیری پرونده: رها نکنید!

بعد از ثبت دادخواست، کار شما تمام نشده است. شما باید به صورت منظم و از طریق سامانه های الکترونیک قضایی یا با مراجعه حضوری به دفتر دادگاه، وضعیت پرونده خود را پیگیری کنید. از زمان ابلاغ جلسات، دستورات دادگاه و صدور احکام مطلع شوید تا بتوانید در زمان مناسب، اقدامات لازم را انجام دهید. یک وکیل خوب می تواند این بخش را به بهترین شکل برای شما مدیریت کند.

به یاد داشته باشید، آگاهی از این نکات و رعایت آن ها، می تواند مسیر اعسار را برای شما هموارتر کرده و شما را از مشکلات احتمالی نجات دهد.

سوالات متداول

آیا برای دادخواست اعسار حتماً نیاز به وکیل است؟

نه، الزامی نیست که حتماً برای دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به وکیل بگیرید. شما خودتان هم می توانید فرم ها را تکمیل کرده و مراحل را پیگیری کنید. اما صادقانه بگوییم، مسائل حقوقی پیچیدگی های خاص خودشان را دارند. یک وکیل متخصص می تواند با دانش و تجربه اش، شانس موفقیت شما را بالا ببرد، از اشتباهات احتمالی جلوگیری کند، و در جلسات دادگاه بهتر از شما دفاع کند. اگر پرونده تان پیچیده است یا وقت کافی برای پیگیری ندارید، کمک گرفتن از وکیل می تواند یک سرمایه گذاری عاقلانه باشد.

اگر دادخواست اعسار من رد شود، چه می شود؟

اگر دادخواست اعسار شما از سوی دادگاه رد شود، به این معنی است که دادگاه تشخیص داده شما توانایی پرداخت محکوم به را دارید. در این صورت، شما باید محکوم به را بپردازید و در غیر این صورت، طلبکار می تواند از طریق اجرای احکام برای وصول طلبش اقدام کند؛ از جمله درخواست بازداشت شما (اگر قبلاً ممنوع نشده باشد) و توقیف اموالتان. البته شما حق دارید به رأی رد اعسار اعتراض کنید و درخواست تجدیدنظر بدهید.

آیا می توان همزمان درخواست اعسار و تقسیط را داشت؟

بله، دقیقاً! این یکی از حالت های رایج در فرم اعسار از پرداخت محکوم به است. شما می توانید همزمان از دادگاه بخواهید که حکم اعسار شما را صادر کند و در صورت پذیرش، محکوم به را به صورت اقساطی پرداخت کنید. این درخواست معمولاً به صورت «اعسار از پرداخت محکوم به و تقسیط آن» در قسمت خواسته دادخواست مطرح می شود. دادگاه با بررسی وضعیت مالی شما، در صورت احراز شرایط، ممکن است این درخواست را بپذیرد و مبلغ و تعداد اقساط را تعیین کند.

تفاوت اعسار از هزینه دادرسی با اعسار از پرداخت محکوم به چیست؟

این دو با هم فرق اساسی دارند، هرچند هردو از نوع اعسار هستند. اعسار از هزینه دادرسی مربوط به قبل از شروع یک دعوای حقوقی است. یعنی شما می خواهید دعوایی را مطرح کنید ولی توان پرداخت هزینه های دادگاه (مثلاً هزینه ابطال تمبر یا کارشناسی) را ندارید. با اثبات اعسار، از پرداخت این هزینه ها معاف می شوید تا بتوانید پرونده تان را شروع کنید. اما اعسار از پرداخت محکوم به، مربوط به بعد از صدور حکم قطعی دادگاه است؛ یعنی وقتی شما به پرداخت مبلغی محکوم شده اید و حالا توان پرداخت آن را ندارید و می خواهید از بازداشت جلوگیری کنید یا محکوم به را تقسیط کنید.

آیا اعسار باعث از بین رفتن بدهی می شود؟

خیر، به هیچ وجه! این یک سوءتفاهم رایج است. اعسار از پرداخت محکوم به به معنی «محو شدن بدهی» نیست. اعسار فقط به شما مهلت می دهد یا امکان پرداخت اقساطی را فراهم می کند تا بتوانید بدهی تان را در شرایط مساعدتر بپردازید. اصل بدهی و محکوم به همچنان پابرجاست و شما موظف به پرداخت آن هستید؛ فقط نحوه و زمان پرداخت آن تغییر می کند. هدف، حمایت از افراد در شرایط دشوار مالی است، نه بخشش بدهی.

نتیجه گیری

رسیدیم به انتهای مسیر! همانطور که دیدیم، فرم اعسار از پرداخت محکوم به یک راهکار حقوقی بسیار مهم و حیاتی برای افرادی است که به پرداخت مبلغی محکوم شده اند و توانایی مالی لازم برای پرداخت آن را ندارند. از تعریف اعسار و انواع آن گرفته تا شرایط متقاضی، نحوه تکمیل فرم های دادخواست، صورت اموال و استشهادیه، و در نهایت مراحل قانونی پس از تقدیم دادخواست، همه و همه را قدم به قدم مرور کردیم.

مهم ترین نکته ای که باید همیشه در ذهنتان باشد، اقدام به موقع، صداقت کامل در اعلام اموال و تکمیل دقیق فرم ها با ارائه مدارک صحیح و مستند است. از دست دادن مهلت های قانونی یا ارائه اطلاعات نادرست، می تواند نه تنها کمکی نکند، بلکه مشکلات حقوقی بیشتری برایتان ایجاد کند.

درسته که سعی کردیم همه چیز را به زبان ساده و کاربردی توضیح دهیم، اما فراموش نکنید که پرونده های حقوقی گاهی پیچیدگی های خاص خودشان را دارند. به خصوص وقتی پای مبالغ بالا یا شرایط خاص وسط باشد، گرفتن مشاوره حقوقی تخصصی از یک وکیل مجرب می تواند بهترین راهنما و حامی شما در این مسیر باشد.

برای دریافت راهنمایی تخصصی و مشاوره حقوقی در زمینه اعسار از پرداخت محکوم به، با متخصصان ما تماس بگیرید.