خلاصه کتاب به آواز باد گوش بسپار ( نویسنده هاروکی موراکامی )

اگر دنبال خلاصه ای از نوشته هستید، این مقاله یک دید کامل و دقیق به شما می دهد. این رمان اولین اثر موراکامیه که سنگ بنای جهان ادبی خاص او را گذاشته و پر از تنهایی، از خودبیگانگی و جستجوی معنی در دل زندگی روزمره ست.

حتما برای شما هم پیش اومده که با شنیدن اسم هاروکی موراکامی، یاد یک نویسنده خاص و متفاوت بیفتید. کسی که داستان هاش یه جورایی آدم رو می بره تو دنیایی بین واقعیت و رویا، جایی که تنهایی و پوچی با یه جور آرامش عجیب غریب قاطی شده. به آواز باد گوش بسپار دقیقا شروع همین مسیر عجیب و غریبه. این کتاب اولین رمانیه که موراکامی نوشته و از همون اول، امضای خاص خودش رو پای کار زده.

این رمان نه فقط یه داستان، بلکه یه جور دعوت به دنیای موراکامیه. دنیایی که شاید اولش یه کم گنگ به نظر برسه، ولی کم کم باهاش اخت می گیری و غرق می شی تو عمقش. تو این مقاله قراره با هم بریم سراغ این کتاب، از داستانش سر دربیاریم، با شخصیت هاش آشنا بشیم و ببینیم اصلا موراکامی چی می خواسته بهمون بگه. اگه آماده اید، بیاید سفرمون رو شروع کنیم!

درباره نویسنده: هاروکی موراکامی و قدم های اول در دنیای کلمات

هاروکی موراکامی، اسمش برای خیلی ها آشناست؛ نویسنده ای که هر کتاب جدیدش یه اتفاق مهم تو دنیای ادبیاته. اما جالبیش اینجاست که شروع نویسندگیش اصلا یه جورایی اتفاقی و کاملا یهویی بود. خودش می گه یه روز نشسته بوده و داشته بازی بیسبال نگاه می کرده، یهو یه فکری مثل برق از سرش گذشته که چرا من نویسنده نشم؟. واقعا هم این جرقه، زندگی موراکامی و ادبیات ژاپن رو برای همیشه عوض کرد.

به آواز باد گوش بسپار درست همون جرقه ی اول بود. بعد از اینکه این رمان منتشر شد، جایزه معتبر گونزو رو برد و همین باعث شد موراکامی حسابی تشویق بشه که نوشتن رو ادامه بده. خودش بارها گفته که اگه این جایزه رو نمی گرفت، شاید هیچ وقت دیگه دست به قلم نمی شدیم و الان کسی به اسم موراکامی رو نمی شناختیم. این کتاب، در واقع سنگ بنای همون جهان خاص و عجیب غریبی شد که بعدها تو بقیه آثارش، مثل کافکا در کرانه یا جنگل نروژی، حسابی خودشو نشون داد.

سبک موراکامی رو می شه با چند تا چیز شناخت: یه جور رئالیسم جادویی که توش اتفاقات عجیب، خیلی عادی رخ می دن؛ یه حس عمیق تنهایی و از خودبیگانگی تو شخصیت هاش؛ موسیقی که همیشه یه پایه ثابت داستان هاشه؛ گربه ها و غذاهای خوشمزه که تو هر صفحه حضور دارن؛ و البته، یه جور فلسفه خاص و عمیق که آدم رو به فکر فرو می بره. تمام این ویژگی ها، از همون به آواز باد گوش بسپار شروع شدن و برای همین هم این کتاب اینقدر تو کارنامه موراکامی مهمه. یه جورایی باید بخونیش تا بفهمی این نابغه از کجا شروع کرده.

خلاصه کامل رمان به آواز باد گوش بسپار: شروع یک سفر

به آواز باد گوش بسپار داستانیه که تو یه تابستون گرم و کسل کننده از سال ۱۹۷۰ اتفاق می افته. تو این رمان با راوی ای آشنا می شیم که اسمش رو نمی دونیم، فقط می دونیم یه پسر بیست و چند ساله ست که داره هجده روز از زندگی قدیمیش رو برامون تعریف می کنه. انگار که داره برای خودش یا برای ما، خاطراتش رو ورق می زنه تا یه کم از دلتنگیش کم کنه.

راوی و فضایی که نفس می کشد: تابستان ۱۹۷۰ و بار جیز

راوی داستان یه جوون معمولی، شاید هم یه کم سردرگم، که بیشتر وقتش رو تو یه بار به اسم جیز می گذرونه. این بار برای اون، یه جور پاتوقه، یه جای امن برای فکر کردن و گذروندن زمان. فضایی که موراکامی از ژاپن سال های ۱۹۷۰ به تصویر می کشه، یه جور حس بیگانگی و یکنواختی رو به آدم می ده. انگار همه چی داره با یه ریتم کند و تکراری پیش می ره و راوی هم بخشی از همین ریتمه، اما با یه حس عدم تعلق. اون آدم ها رو تماشا می کنه، باهاشون حرف می زنه، ولی همیشه یه دیوار نامرئی بین خودش و بقیه حس می کنه.

«چیزی به نام نوشته ی کامل وجود ندارد؛ درست همان طور که چیزی به نام یاس کامل وجود ندارد.»

شخصیت موش: رفیق نیمه راه یا آینه سردرگمی؟

کنار راوی، یه شخصیت دیگه هم هست که خیلی مهمه: موش. موش دوست صمیمی راویه و معمولاً تو همون بار جیز با هم می پلکند. موش هم مثل راوی، یه جورایی سردرگمه و حسابی درگیر سوال های فلسفی درباره زندگی و پوچیه. دیالوگ های بین راوی و موش خیلی جذاب و پر از عمقه، یه جورایی حرف های دل یه نسله که بین آرمان ها و واقعیت گیر افتاده. موش یه جورایی صدای اون نگرانی ها و دلشوره های درونی راویه، یا شاید هم آینه ای که راوی توش خودش رو می بینه. رفاقت این دو نفر یه رفاقت عمیق و پر از سکوته، که هر کدوم از درون درگیر مشکلات خودشونن.

زن های داستان: سایه هایی از روابط ناتمام و فقدان

تو این هجده روز، راوی با چند تا زن آشنا می شه. یکی از اون ها دختریه که انگشت های کوتاهی داره و به نظر می رسه از نظر روحی آسیب پذیره. یه دختر دانشجوی دیگه هم هست که خبر خودکشی اش به گوش راوی می رسه. روابط راوی با این زن ها هیچ وقت به یه سرانجام مشخص نمی رسه، همه شون یه جورایی نیمه کاره می مونن و با حس فقدان و از دست دادن همراه هستن. انگار که راوی نمی تونه هیچ رابطه ای رو کامل کنه یا نگه داره، و این خودش یه نشونه از حس تنهایی عمیق تو وجودشه. این روابط گذرا و ناتمام، باز هم به همون مضمون اصلی کتاب، یعنی فقدان و بیگانگی، برمی گرده.

هجده روزی که زندگی راوی را ساخت: روایتِ اتفاقات اصلی

داستان توی این هجده روز خاص اتفاق می افته. موراکامی این هجده روز رو با جزئیات ریز و درشت، اما بدون اینکه خیلی وارد حوادث بزرگ بشه، برامون تعریف می کنه. بیشتر اتفاقات تو بار جیز یا تو خیابون ها و جاهای دیگه شهر رخ می دن و شامل حرف زدن ها، نوشیدن ها و فکر کردن هاست. راوی در این مدت با دوستش موش بحث های فلسفی می کنه، با زن ها آشنا می شه و سعی می کنه یه جورایی با گذشته خودش کنار بیاد.

این هجده روز یه دوره زمانی مشخصه که راوی رو وادار می کنه به زندگی و روابطش یه نگاهی دوباره بندازه. هرچند که حوادث خاص و هیجان انگیزی تو این بخش ها وجود نداره، اما فضای روایی داستان اونقدر جذابه که خواننده رو با خودش همراه می کنه.

پایان داستان: بازتابی از عدم قطعیت و یک دوره تمام شده

پایان به آواز باد گوش بسپار هم مثل خیلی از آثار موراکامی، یه پایان باز و یه جورایی مبهمه. داستان به یه سرانجام مشخص نمی رسه، بلکه با یه حس عدم قطعیت و پایان یک دوره تموم می شه. راوی و موش هنوز هم تو همون فضای سردرگمی و تنهایی هستن، اما انگار یه مرحله از زندگیشون گذشته و باید وارد مرحله جدیدی بشن، هرچند که هیچ تصوری از این آینده ندارن. این جور پایان بندی ها، امضای موراکامیه که خواننده رو با سوال های زیادی تنها می ذاره و وادارش می کنه بیشتر فکر کنه.

غرق شدن در مفاهیم عمیق: درون مایه های به آواز باد گوش بسپار

کتاب به آواز باد گوش بسپار فقط یه داستان ساده نیست؛ یه سفره به عمق مفاهیمی که موراکامی تو بقیه آثارش هم حسابی بهشون می پردازه. بیاید با هم ببینیم چه حرف های عمیقی تو دل این رمان جا گرفته.

تنهایی و بیگانگی: حرف دل یک نسل

اگه این کتاب رو بخونید، اولین چیزی که حسابی به چشمتون می آد، همین حس تنهایی و از خودبیگانگی تو وجود شخصیت هاست. راوی، موش، و حتی اون زن هایی که تو داستان حضور دارن، هر کدوم به نوعی با این حس دست و پنجه نرم می کنن. انگار که تو یه جامعه ماشینی و مدرن ژاپن، آدم ها از همدیگه دور شدن و هر کسی تو دنیای خودش غرقه. این حس تنهایی فقط مال ژاپن نیست، یه جورایی یه درد مشترک بین آدم های جامعه مدرن امروزه که همه جای دنیا حس می شه. موراکامی با این کتاب، انگار صدای نسل جوونی رو درآورده که تو اون دهه ۷۰ میلادی، با این مشکلات دست و پنجه نرم می کردن.

فقدان و گذشته: کشمکش دائمی با خاطرات

یه مضمون مهم دیگه، بحث فقدان و گذشته ست. راوی دائم داره به گذشته و خاطرات تلخش چنگ می زنه. روابطی که نیمه کاره موندن، آدم هایی که از دست رفتن، و فرصت هایی که سوختن. انگار گذشته مثل یه سایه دنبالشه و نمی ذاره ازش رها بشه. این کشمکش با خاطرات، یه جورایی تلاش برای فرار از حال و پناه بردن به یه زمان دیگه ست که شاید دردش کمتر باشه یا لااقل بشه اونجا یه معنی پیدا کرد. موراکامی خیلی قشنگ نشون می ده که چطور آدم ها گاهی وقتا به گذشته پناه می برن تا از واقعیت های تلخ حال فرار کنن.

دنبال معنی گشتن تو دل پوچی: رویکرد موراکامی

شخصیت های داستان، مخصوصا موش، دائم دنبال معنی زندگی می گردن. تو دنیایی که به نظرشون بی هدف و پوچه، سعی می کنن یه چیزی پیدا کنن که به زندگیشون یه رنگ و بویی بده. این جستجو برای معنی، یکی از پایه های اصلی ادبیات موراکامیه. البته این پوچی گرایی موراکامی لزوما به معنی ناامیدی مطلق نیست، بلکه یه جور پذیرش واقعیت و بعد، تلاش برای پیدا کردن بارقه های امید یا زیبایی های کوچک تو دل همین پوچیه. این رمان یه جورایی اولین قدم های موراکامی رو تو این مسیر نشون می ده.

سه گانه موش: یک شروع درخشان برای یک مجموعه

شاید ندونید، ولی به آواز باد گوش بسپار در واقع اولین بخش از یه مجموعه س که بهش می گن سه گانه موش. دو تا کتاب بعدی این مجموعه پینبال، ۱۹۷۳ و تعقیب گوسفند وحشی هستن. تو این سه گانه، شخصیت های راوی و موش دوباره ظاهر می شن و تکامل پیدا می کنن. درون مایه هایی که تو کتاب اول کاشته شده، تو کتاب های بعدی رشد می کنن و عمیق تر می شن. خوندن این سه گانه، به خصوص برای طرفداران موراکامی، خیلی جذابه چون بهشون نشون می ده چطور جهان بینی و سبک نویسندگی موراکامی قدم به قدم شکل گرفته و رشد کرده.

جوایز و افتخارات: جرقه ای برای ادامه راه موراکامی

همونطور که گفتیم، به آواز باد گوش بسپار شاید اولین تجربه موراکامی بود، ولی اتفاقا خیلی هم خوب گل کرد و حسابی دیده شد. این کتاب تونست جایزه معتبر گونزو رو در سال ۱۹۷۹ از آن خودش کنه. این جایزه برای موراکامی مثل یه جرقه بود، یه تلنگر که آره، من می تونم نویسنده باشم و تو این مسیر موفق بشم. خودش بارها گفته که اگه این جایزه رو نمی برد، شاید دیگه هیچ وقت سراغ نوشتن نمی رفت.

فقط جایزه گونزو هم نبود، این کتاب نامزدی های دیگه ای هم مثل جایزه آکوتاگاوا و نوما رو در همون سال ۱۹۷۹ به دست آورد که این خودش نشون دهنده پتانسیل بالای این اثر و نویسنده اش بود. این افتخارات نه تنها باعث شد موراکامی به نوشتن ادامه بده، بلکه بهش کمک کرد تا با اعتماد به نفس بیشتری وارد دنیای وسیع ادبیات بشه و سبک خاص خودش رو پرورش بده.

چند جمله از دل کتاب: کلماتی که به جان می نشینند

یکی از ویژگی های بارز آثار موراکامی، دیالوگ ها و جملات قصارش هستن که گاهی اوقات آدم رو حسابی به فکر فرو می برن. به آواز باد گوش بسپار هم از این قاعده مستثنی نیست و توش پر از جمله های نابه که می شه روشون کلی فکر کرد.

«میان آن چه تلاش می کنیم درک کنیم و آن چه واقعا قادر به درکش هستیم، خلیجی قرار گرفته است که آن دو را از هم جدا می کند. هرقدر هم که خط کش مان بلند باشد، هرگز نمی توانیم عمق این خلیج را حساب کنیم.»

این جمله واقعا یه تصویر ذهنی قشنگ می سازه از فاصله بین فهم و تلاش برای فهمیدن، که تو زندگی خیلی از ماها وجود داره.

«دروغ ها چیزهای وحشتناکی هستند. می توان گفت، بزرگ ترین گناهانی که جامعه ی مدرن را می آزارند افزایش دروغ و سکوت است. گستاخانه دروغ می گوییم و بعد زبان مان را قورت می دهیم.»

این هم که دیگه حرف نداره، انگار مستقیم داره جامعه امروزی رو نشون می ده.

«مادربزرگ فقیدم می گفت: آدم های سیاه دل خواب های تیره می بینند. آن ها که قلب هایشان سیاه تر است، اصلا خواب نمی بینند.»

چه نگاه جالبی به ماهیت خواب و دل انسان، واقعا تفکربرانگیزه.

«هیچ آدم واقعا قوی ای در کار نیست. فقط آدم هایی هستن که ادای قوی ها رو درمی آرن.»

این جمله یه جورایی واقعیت پنهان خیلی از آدم ها رو لو می ده، واقعیتی که پشت ماسک قدرتشون قایم شده.

«هر وقت به اقیانوس نگاه می کنم، می خواهم با آدم ها صحبت کنم، اما وقتی که دارم با آدم ها صحبت می کنم، همیشه می خواهم به اقیانوس نگاه کنم.»

این جمله هم به زیبایی، حس تنهایی و گریز از جمع رو نشون می ده که تو وجود خیلی از آدم ها (به خصوص شخصیت های موراکامی) هست.

این ها فقط چند تا از جمله های قشنگ این کتاب بودن. وقتی خودتون کتاب رو بخونید، حتما جملات بیشتری پیدا می کنید که حسابی به دلتون می شینه.

نقد و نظرات: اولین زمزمه های یک استاد بزرگ

وقتی صحبت از به آواز باد گوش بسپار می شه، خیلی ها میگن که این رمان، به نسبت کارهای بعدی موراکامی، پختگی کمتری داره. و خب، راستش رو بخواید، این نظر کاملا منطقیه؛ بالاخره این اولین رمان یه نویسنده بود و طبیعیه که با شاهکارهایی مثل کافکا در کرانه یا جنگل نروژی که سال ها بعد نوشته شدن، قابل مقایسه نباشه. اما نکته مهم اینجاست که همین پختگی کمتر به معنی این نیست که کتاب خوبی نیست، برعکس!

به قول منتقدها، به آواز باد گوش بسپار پر از پتانسیل های یه نویسنده بزرگه. انگار که موراکامی اینجا تازه داشته دست گرمی می کرده و تکنیک های روایت و سبک خاص خودش رو کشف می کرده. می شه گفت این کتاب یه جورایی آزمایشگاه موراکامی بوده که توش ایده ها و فرمول های آینده خودش رو امتحان کرده. خیلی ها این کتاب رو یه اثر روان و ساده می دونن که هرچی جلوتر می ری، بیشتر تو داستان غرق می شی. دیالوگ های هوشمندانه و نکته های ظریفش هم که جای خودشون رو دارن.

یکی از مسائلی که تو نسخه های فارسی این کتاب (و البته خیلی از کتاب های دیگه) پیش میاد، بحث سانسوره. تو بعضی از ترجمه ها، جاهایی با سه نقطه مواجه می شیم که خب، یه کم آزاردهنده است. ولی خب، همین سه نقطه ها گاهی اوقات خودشون یه جورایی به خواننده کمک می کنن تا بفهمه چه اتفاقی افتاده و داستان رو از بی سروته شدن نجات می دن. با این حال، اگه بخوایم موراکامی خوانی رو شروع کنیم، به آواز باد گوش بسپار می تونه یه شروع عالی باشه تا با سبک و سیاق این نویسنده بیشتر آشنا بشیم.

مشخصات کتاب: جزئیاتی که باید بدانید

برای کسانی که دوست دارن اطلاعات دقیق کتاب رو داشته باشن، اینجا یه جدول کامل از مشخصات به آواز باد گوش بسپار رو براتون آوردیم:

عنوان	مشخصات
نام کتاب	به آواز باد گوش بسپار
نویسنده	هاروکی موراکامی
مترجم	محمدحسین واقف
ناشر	نشر چشمه
سال انتشار ترجمه فارسی (تقریبی)	۱۳۹۵
تعداد صفحات (حدودی)	۱۴۱ صفحه

این مشخصات می تونه بهتون کمک کنه تا نسخه درست و معتبر کتاب رو پیدا کنید و از خوندنش لذت ببرید.

حرف آخر: چرا به آواز باد گوش بسپار را باید خواند؟

خب، رسیدیم به آخر داستان به آواز باد گوش بسپار. این کتاب، شاید به اندازه کارهای بعدی موراکامی معروف نباشه، ولی به هیچ وجه نباید نادیده اش گرفت. این رمان مثل یه پنجره ست که بهتون اجازه می ده وارد دنیای ذهنی هاروکی موراکامی بشید، اونم تو اوج شکل گیری و پخته شدنش. این داستان، یه جورایی کدها و نشانه هایی رو بهتون می ده که تو بقیه آثارش هم می بینید و می تونید ارتباط بینشون رو بهتر درک کنید.

اگه شما هم مثل من طرفدار موراکامی هستید، یا اگه دوست دارید باهاش آشنا بشید، به آواز باد گوش بسپار یه شروع عالیه. با اینکه داستان خیلی ساده و روونه، اما همون حس تنهایی و بیگانگی، اون دیالوگ های فلسفی عمیق و اون فضای خاص موراکامی توش موج می زنه. یه جورایی باید بخونیش تا بفهمی این آدم از کجا شروع کرده و چطور به این جایگاه رسیده. پس اگه دنبال یه تجربه خاص و متفاوت هستید، این کتاب می تونه شما رو حسابی غرق خودش کنه. به آواز باد گوش بسپار و با اولین زمزمه های نابغه ای به اسم هاروکی موراکامی همراه شو.